Çam Limanına moloz dökenlere yargı yolu
TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Heybeliada iskele Meydanı ve yakın çevresinde yapılan düzenleme nedeniyle çıkan molozun Çam Limanı’na dökülmesi suçu ile ilgili girişimlerde bulunması sonucu, Koruma Kurulu molozun kaldırılması konusunda karar almış, fakat ilgililer bu kararı uygulamamak konusunda
direnmişti.
Belediye de Mimarlar Odası’na vermiş olduğu yanıtta kış koşulları, araç mevzu, uygun zaman vs. gerekçelerle konuyu savsaklamıştı. Bunun üzerine suç duyurusunda bulunmuş ancak İçişleri Bakanı şikâyetin işleme konulmaması kararı vermişti.
İçişleri bakanlığının bu kararının iptali ve sorumlular hakkında Soruşturma açılması için Danıştay’da 14.01.2008 tarih ve 2008/762 dosya nosu ile dava açılmıştı.
Danıştay Birinci Dairesi 11.04.2008 tarih 2008/284 esas nolu, 2008/411 sayılı kararında; İçişleri Bakanı tarafından ihbar ve şikâyetin isleme konulmamasına ilişkin INS:07.34.1981 sayılı kararın kaldırılmasına karar vermiş, söz konusu karar 28.05.2008 tarihinde TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesine tebliğ edilmiştir.
Hakkında soruşturma izni istenilen yetkililer: Belediye başkanı Coşkun Özden ve diğer belediye görevlileridir.
Danaıştayda açılan davanın dilekçesi
DANIŞTAY 2. DAİRESİ BAŞKANLIĞINA
Ulaştırılmak Üzere
İSTANBUL NÖBETÇİ İDARE MAHKEMESİ SAYIN BAŞKANLIĞINA
Dosya No: 2008/762
2008/762 MUHABERE NO
14.01.2008 Makbuz Trh.
İTİRAZ EDEN : TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi
VEKİLİ : Av. Ş. Can Atalay
Yıldız Sarayı Dış Karakol Binası Beşiktaş İstanbul
TEBLİĞ TARİHİ : 04.01.2008
KONU : İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün 11.09.2007 tarihli B050MAH00710003 tarihli işleme konulmama kararının kaldırılmasına ilişkin itirazlarımızın sunulmasıdır.
AÇIKLAMALAR :
I- HEYBELİADA ÇAM LİMANI’NDA KIYIYA MOLOZ DÖKÜLMESİ MÜVEKKİLİN 05.02.2007 TARİHLİ SUÇ DUYURUSU VE YARGILAMA KONUSU İDARİ İŞLEM
Müvekkil TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi tarafından 05.02.2007 tarihinde Ak Yapı T.A.Ş. tarafından sürdürülen "Heybeliada İskele Meydanı ve Yakın Çevresi Düzenlemesi" çalışmalarından çıkan molozların Çam Limanına dökülmesi nedeni ile hukuka aykırı davranan ilgililer hakkında kamu davası açılması amacı ile suç duyurusunda bulunulmuştur. (Ek1)
İstanbul Valililiği’nin 01.06.2007 tarih ve 17983 sayılı yazısı ile İçişleri Bakanlığına iletilen dosyayı İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü ise
"………….mezkur firmanın inşaata 14.11.2006 tarihinde başladığı, bu tarihten sonra atıkların ada dışına taşınmasının gerek gemi yetersizliğinin ve gerekse kış şartlarının olumsuz etkilerinden dolayı yapılamadığı hususunu ilgili belediyeye bildirmek suretiyle kendilerine atıkların geçici olarak depolanabileceği bir yer gösterilmesini istemesi üzerine belediye başkanlığınca kendilerine ait böyle bir yerin olmadığını …………. 05.01.2007 tarihinde ilgili belediyeye tekrar başvuruda bulunularak Nisan 2007 tarihi sonunda tamamen temizlenip eski haline getirilmesi koşulu ile Heybeliada Çam Limanını atık depolama yeri olarak tahsis edilmesini istediği, belediyesince söz konusu talebe yazılı olarak olumlu ya da olumsuz herhangi bir cevap verilmediği, ancak, gerek ilgili firmanın Heybeliada Çam Limanını atıkların tahliye edilmesinden sonra eski haline getireceğini taahhüt etmesi ve getireceğini taahhüt etmesi ve gerekse belediye yetkililerinin ihale edilen işin bitirilmesi için Heybeliada Çam Limanını geçici atık toplama yeri olarak kullandırmalarının meri mevzuat açısından mümkün olmamakla birlikte sonuç itibari ile burada toplanan atığın Nisan 2007 sonuna kadar bertaraf edilmesine yönelik faaliyetlerin devam ettiği gecikmeli olarak da olsa devam edildiğinin çevre fotoğraflarının incelenmesinden anlaşılması ile Heybeliada Çam Limanının atıklardan temizlenmesi ve halkın sağlığı yanında çevrenin olumsuz etkilenmesi durumunu ortadan kaldırmaya yönelik faaliyetlerin devam ettiği, Heybeliada Çam Limanının geçici atık yeri olarak kullanılmasında, gemi yetersizliği ve hava şartlarının olumsuzluğunun mücbir sebep olarak değerlendirilebileceği…." gerekçesi ile iddiaların işleme konulmamasına kararı vermiştir. (Ek2)
II- İÇİŞLERİ BAKANLIĞI’NIN İTİRAZA KONU 11.09.2007 GÜNLÜ "İŞLEME KONULMAMA" EKSİK İNCELEMEYE VE HUKUKA AYKIRI BİR YORUMA DAYANARAK VERİLMİŞTİR. KARAR HUKUKA AYKIRIDIR, KALDIRILMASI GEREKMEKTEDİR.
Davalı idare, yukarıda ayrıntısı ile andığımız gerekçeye dayanarak işleme anılan işleme konulmama kararını vermiştir.
Davalı idare, yargılama konusu karar metninde Heybeliada Çam Limanın geçici atık toplama yeri olarak kullandırılmasının ilgili mevzuata açıkça aykırı olduğunu belirtmekte ancak aşağıda ayrı ayrı ele alacağımız gerekçelerle bu aykırılığın "hukuka uygun" olduğu sonucuna varmaktadır.
Geçici Atık Depolama Alanı
Dava konusu idari işlemde Heybeliada Çam Limanı’nın "geçici" atık toplama yeri olarak kullanıldığı özellikle vurgulanmaktadır.
Ancak, atık depolama alanlarının geçici ya da kalıcı olmasına bakılmaksızın hangi koşullarda ve hangi alanlarda tesis edilebileceği, bu kararların hangi makamlarca verilebileceği yasalarca düzenlenmiştir. Yargılama konusu idari işlemin gerekçesinde de belirtildiği gibi bir arazinin depolama alanı olarak tahsis edilmesi işleminin ilgili belediye tarafından yapılması yasalara aykırıdır. Depolama işleminin süresinin işlemin yasalara aykırı olması açısından bir önemi yoktur.
Arazinin Eski Hale Getirilmesi
Dava konusu idari işlemde, söz konusu arazinin eski hale getirileceği meselesi üzerinde çeşitli kereler durulmuştur. Önemle belirtmek isteriz ki, yargılama konusu işlemin gerekçesinde de belirtildiği gibi ilgili arazinin atık depolama alanı olarak tahsis edilmesi işlemi hukuka aykırıdır ve hukuka aykırı olarak yapılan bir işlemin daha sonra ortadan kaldırılacak olmasının bir hukuka uygunluk nedeni olarak kabulü olanaklı değildir.
Diğer bir söyleyişle, yasalarca öngörülen usullere aykırı olarak gerçekleştirilen bir idari işlem sonucunda ortaya çıkan sonucun ileriki bir tarihte "eski hale getirileceği" gerekçesi ile kamu görelilerin eyleminin hukuka uygun olduğunun kabul edilemeyeceği açıktır.
Hava Şartları ve Gemi Eksikliğinin Mücbir Sebep Olarak Kabul Edilmesi
Dava konusu idari işlemin gerekçesinde gemi yetersizliği ve hava şartlarının olumsuzluğunun mücbir sebep olarak kabul edilebileceği değerlendirmesine de dayanılmıştır.
Söz konusu atıkların ortaya çıkmasına neden olan işin planlanması, ihale edilmesi ve inşaata başlanılması aşamalarının tümünde öngörülmesi mümkün olan gemi yetersizliği ve hava şartlarının olumsuzluğu gibi hususların nasıl olup da mücbir sebep olarak kabul edilebileceği tarafımızdan anlaşılamamıştır.
Diğer bir söyleyişle, atıkların ortaya çıkmasına neden olan işin planlanması ve ihale edilmesi aşamalarında öngörülebilecek, yapılacak teknik hazırlıklarla kolayca giderilmesi sağlanabilecek sorunların "mücbir sebep" olarak nitelenmesi kanımızca olanaksızdır. İlgili kamu görevlilerinin görevlerini –en azından- savsaklamaları nedeni ile ortaya çıkan sorunların mücbir sebep olarak kabul edilmesi olanaksızdır.
Öte yandan, dava konusu idari karar 11.09.2007 tarihini taşımaktadır ve kararın gerekçesinde de belirtildiği gibi "eski hale getirme" çalışmaları karar tarihi itibarı ile henüz tamamlanmamıştır.
Kötü hava koşullarından söz edilemeyecek bir yaz mevsimi süresince gemi yetersizliği giderilememiş ve Heybeliada Çam Limanı‘nda meydana gelen çevre kirliliği sonlandırılamamıştır.
Yukarıda açıkladığımız gerekçelerle ilgili "işleme konulmama" kararı hukuka aykırıdır.
KANITLAR :
İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü’nün 11.09.2007 tarihli itiraza konu karar örneği, Adalar Cumhuriyet Başsavcılığının ilgili soruşturma dosyası
SONUÇ VE İSTEM:
Yukarıda açıklanan ve resen gözetilecek diğer nedenlerle İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün 11.09.2007 tarihli işleme konulmama kararının kaldırılmasına ilişkin itirazlarımızın kabul edilerek anılan kararın kaldırılmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı idare üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ederiz. 14.01.2008
Davacı
TMMOB Mimarlar Odası
İstanbul Büyükkent Şubesi
Vekili Av. Can Atalay
Mehmet Yaşin başlıklı köşe yazısında "Fayton Çam Limanı’nı tepeden gören bir yerde durduğunda, adanın bu ‘şen şakrak’ geçmişini düşünüyordum. Böylesine renkli bir geçmiş de olmasaydı, Heybeli hakkında ne yazardım diye düşündüm. Yazacaklarımın, çam ormanlarını, bir kaç cennet koyu, hala eski görkemlerini koruyan köşkleri anlatan bir kaç süslü satırı geçmeyeceğini biliyordum. Bu süslü satırlar da zaten daha önceden yazılmıştı. Örneğin Gustave Schlumberger, 1937 yılında basılan ‘İstanbul Adaları‘ adlı kitabında Heybeli’yi şöyle anlatmıştı: Burada İtalya göllerinin cazibe ve serinliği vardır. Burada Yunanistan’dan daha mavi olan bir sema ve pırıltılı denizle beraber, şarkın göbeğinde, Napoli koyunun bir parçası vardır. Sabahleyin Beyoğlu’nun her hangi bir otelinin sıcaktan kaynayan odasını terk eden bir insan, bu kadar parlak bir tabiatı, hikmeti rabbaniyenin o kadar devamlı bir şekilde serinleştirdiği, tozlu ve boğucu İstanbul’dan bir kaç adım uzaklıktaki o adalık vahayı görünce hakiki bir sevinç duyar…"…. diyordu.
Yazının tamamı için… http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=108705&yazarid=45
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Yazar: www.kentvedemiryolu.com