Karayolu Yapım ve Bakımı Özelleşti.

13.07.2010 tarihinde yürürlüğe giren 6001 sayılı T.C. Karayolları Genel Müdürlüğü’nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun üzerine TMMOB Makina Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ekber ÇAKAR tarafından 16.07.2010 tarihinde yapılan yazılı açıklamada "karayolu yapım ve bakımının özelleştirildiği, karayollarına ait 30 milyon m2 taşınmazın satışının önünün açıldığını, yasada tanımlanan yol ağları ile yük ve yolcu taşımacılığında önceliğin karayoluna verildiğini" dile getirilmiştir.

Basın Metni:

Siyasi iktidara bağlı kamu kurumları, ilgili konularda TMMOB ve bağlı Odalardan görüş almaksızın mevzuat düzenlemesi yapmayı bir gelenek haline getirmiş durumdadır. Bu kapsamda gündeme gelen son yasa değişikliği, 13.07.2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6001 sayılı "T.C. Karayolları Genel Müdürlüğü’nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun" olmuştur.

Yasa ile Karayolları Genel Müdürlüğü’nün (KGM) teşkilat ve görevleri, kamusal hizmet üretiminin tasfiyesi ve yasa gerekçesinde belirtilen "liberalleşme ve özelleştirme" yönünde değiştirilmiştir. Yeni yasa ile KGM yapmakla yükümlü bulunduğu karayolu, otoyolu, bakım ve işletme tesislerini yapım, onarım ve işletme görevlerini doğrudan kendisi yapmaktan uzaklaştırılarak; yaptırmak, işlettirmek, onarımını yaptırmak, kiralamak, şirketlere ortak olmak gibi yeni görev tanımlarıyla piyasaya açılmaktadır. KGM hizmet üretimi ve gelirlerini devredici yöntemlerle serbestleştirme ve özelleştirmelerin yeni bir adresi olmaktadır. Böylece köprü ve otoyollar, bakım istasyonları, tesisler ve hizmet binaları dahil 30 milyon m² civarındaki taşınmazın özelleştirilmesinin önü açılmıştır.

KGM’nin teşkilat yapısı ve personel politikası da bu yapıya uygun olarak değiştirilmiş; eski yasadaki bazı kadroların iptali, çalışan sayısının azaltılması ve statü değişimi ile çalışan kıyımı ve kadrolaşmanın önü açılmıştır.

Orman Yasasına eklenen bir madde ile KGM, yap-işlet-devret modeli ile özelleştirme uygulamaları kapsamında ormanlara müdahale edebilir; kamu arazileri ve orman alanlarındaki tesisleri özelleştirilebilir, orman arazilerini dilediği gibi kullanabilir ve İstanbul’da 3. Boğaz Köprüsü güzergâhındaki 900 hektarlık orman alanını talana açabilir konuma sokulmuştur.

Ulaştırma Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Yasasına yapılan bir ek madde ile başta Ankara ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi olmak üzere metro ve raylı sistem projelerinde başarısızlığa uğramış bazı Büyükşehir Belediyeleri kurtarılmaktadır. Bu projelerin "Bakanlar Kurulunca yapımının üstlenilmesine karar verilenleri" önce Bakanlığa devredilecek, yapımlarının tamamlanmasından sonra "maliyet bedeli üzerinden" özelleştirilebilecektir.

2918 sayılı Trafik Yasasında yapılan değişiklikler arasında yer alan bölünmüş yollarda (otoyollarda) hız limitini 110 km’ye çıkaran değişiklik ise bu yollardaki güvenlik sorununu ve kazaları artıracaktır.

Diğer yandan yasada tanımlanan yol ağları, yük ve yolcu taşımacılığında önceliğin yine yanlış bir şekilde karayolu taşımacılığına verileceğini göstermektedir.

Belediyelere devredilen veya politik baskılar altında devralınan il yolları ise bazen köy yollarını da kapsadığı için bu konudaki belirsizlik yasada sürmektedir. Karayollarının erişim kontrolünün kaldırılabilir olması ve karayollarına bitişik taşınmaz sahiplerine tahsis edilecek yolların karayolu standartlarına uygun olmayan şekilde belirlenmesi de yasadaki bir diğer sorunlu yöndür.

Mesleki sorumluluklarımız gereği bu hususları kamuoyu ile paylaşıyoruz. 16.07.2010

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Yazar: kentvedemiryolu