10. Yıl, 526. Pazar “Haydarpaşa Gardır Gar Kalacak”

Haydarpaşa çıkış ve varışlı Anahat tren seferlerinin demiryolu bakım ve yenileme çalışmaları gerekçe gösterilerek 1. Şubat 2012 tarihinden itibaren sonlandırılması ve ardından Başbakan, Ulaştırma Bakanı ve İstanbul Büyükşehir Belediye başkanı tarafından da Haydarpaşa Gar ve çevresinin kentsel dönüşüme tabi tutulacağının açıklanması kamuoyunda tepkilere neden olmuştu.

Bu tepkilerin STK’lar tarafından sahiplenilip eylemselliğe dönüştürülmemesi üzerine örgütsüz öndersiz eylemler gelişmeye ve yaşanmaya başlandı. Kent değerlerine ve belleğine sahip çıkma içgüdüsü ile sosyal medya üzerinden “OCCUPY HAYDARPASA!” çağrısı ile bir etkinlik çağrısı yapıldı.

Aylin Tuncer’in bu etkinlik için “belki hepiniz şu an dünyada yayılan bu Occupy Wall Street ve arkasından gelen hareketlere aşinasınızdır. İstanbul’da şu anda pek çok bu tarz hareket var. Biz de benzerini Haydarpaşa Gar’ın kapatılmaması için yapacağız. Bu Pazar 05.02.2012 tarihinde saat 13.00’de Haydarpaşa’da buluşacağız. Aslında şu an 800’ün üzerinde kişiye ulaştık, ama tabii daha da çok bilinmesi güzel olur. Eğer konu sizi ilgilendiriyorsa veya İstanbul’da oturan sevdiklerinizi ilgilendiriyorsa lütfen bu duyuruyu paylaşın” şeklinde yaptığı çağrıya yaklaşık 900 civarında sosyal medya takipçisi destek vereceğini beyan etmişti.

Bu çağrı üzerine 05.02.2012 tarihinde saat 13.00 da yaklaşık 100 kadar aktivist Haydarpaşa Gar merdivenlerinde yerini almıştı. Şarkılar sloganlar ve konuşmalar eşliğinde eylem saat 16.00’a kadar devam etmişti.

Eyleme Prof. Dr. Zerrin Bayraktar, akademisyenler Mimarlar Odası Büyükkent Şube Yönetiminden Mimar Hüseyin Kargın, Mimarlar Odası Kadıköy Temsilciliğinden Zafer Kutlu Bayhan katılmıştı. Haydarpaşa gar binası içinde TRT adına çekimi devam eden KURT KANUNU adlı dizi oyuncuları da bir ara merdivenlere gelerek eyleme destek vermişlerdi.

Aktivistler arasında yapılan değerlendirmede bu eylemin ses getirmesi için her hafta aynı gün aynı saatte tekrarlanması kararlaştırılmıştı. Ayrıca eylemin Haydarpaşa Dayanışması tarafından sahiplenilmesinin önemi de dile getirilmiştir. Mimarlar Odası Büyükkent Şube Yönetiminden Mimar Hüseyin Kargın bu eylemin fotoğraf ve haberini Mimarlar Odası yönetimine taşıyarak eylemin sahiplenilmesi önerisini götüreceğini beyan etmişti.

12.02.2012 Pazar günü saat 13.00-14.00 saatleri arasında Haydarpaşa Gar Merdivenlerinde eylemin ikinci haftasını gerçekleştirme kararı alınmıştı.

Haydarpaşa Gar Pazar eylemlerinin 526. Haftası bugün 6 Şubat 2022 tarihinde gerçekleştirilirken 10. Yılını dolduran eylemde yitirilen aktivistlerin adları anıldı.

Haluk Candan Gaeteci

Selami Alkan Aktivist- Mimar

Cihan Fikri Kalay Aktivist-Mimar

Mustafa Bülent Polatay Aktivist

Sami Yılmaztürk Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şube Başkanı

Abbas Duman Garın Kedisi

Ali Çimen TCDD Pendik Atölye Müdürü

Nuh Köklü Gazeteci

Soner Önal Demiryolcu BTS Üyesi

Hamal Hasan Garın Hamalı

Onur Avcı Fotoğrafçı

Levent Hamdi Uygun BJK-Çarşı

Ahmet Doğançayır Yazar

İdil Güneyi Demiryolcu BTS üyesi

Erkmen Senan Ressam Arkeolog

Musa Ulusoy Demiryolcu BTS üyesi

Mahmut Şevik Demiryolcu BTS Üyesi

Eyleme, Kadıköy Kent Dayanışması, yeryüzü Ekoloji Kolektifi, TEHİS Genel Başkanı Tolga Kubilay Çelik, Mimarlar Odası eski Genel başkanı Eyüp Muhçu, Kadıköy Kent Konseyi Başkanı Saltuk Yüceer katılarak destek verdiler.

Eylemde ilk konuşmayı yapan TEHİS ( Turizm Eğlence ve Hizmet İşçileri Sendikası) Genel başkanı Tolga Kubilay Çelik “patronun düşük zam teklifine karşı direnişe geçen Yemeksepeti kuryelerinin eylemi sürüyor, Yemeksepeti şirketini ve onun Alman ana şirketi olan Delivery Hero’yu taleplerimizi kabul etmeye ve bizlere yakışır yaşam ve çalışma koşulları sağlamaya çağırıyoruz! Taleplerimiz Net 5500 TL maaş, prim ve yan haklar, Haklarını arayan hiç bir işçi ve kurye işten ayrılmayacak, İş kolumuzu derhal taşımacılığa geçirilsin, Sendikal faaliyet güvence altına alınsın. Yaşayacak ücret, adalet için mücadele ediyoruz mutlaka kazanacağız” dedi.

Daha sonra, TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şube Başkanı Esin Köymen tarafından Haydarpaşa Dayanışması adına okunan basın açıklamasında “Haydarpaşa’daki arkeolojik kazıların Gar’ın ulaşım ve kullanım değerine zarar vermeden tamamlanmasını ve eskisi gibi trenlerle vapurların Haydarpaşa Garı’na geri dönmesi gerektiğini bir kez daha güçlü bir şekilde vurguluyoruz” denildi.

Basın açıklamasının tam metni aşağıdadır.

Basına ve Kamuoyuna

“Haydarpaşa Pazar Nöbetlerinin 10. Yılı”

Haydarpaşa Dayanışması, anahat trenlerinin Haydarpaşa Garı’ndan ayrıldığı 5 Şubat 2012 tarihinden beri her pazar günü Haydarpaşa Garı’nda buluşarak uzun soluklu bir direniş sürecine imza atmıştır. Bugün Haydarpaşa pazar nöbetleri, 526. haftasında tam olarak 10. yılına girmiş bulunuyor.

2005 yılında, Mimarlar Odası ve BTS öncülüğünde 80’i aşkın bileşenin desteğiyle kurduğumuz Haydarpaşa Dayanışması, bu mücadelede 17 yılı geride bırakmıştır. Bu bakımdan Haydarpaşa Dayanışması, İstanbul’da kent hareketleri içerisinde belki de en uzun soluklu mücadeleler arasında bulunmaktadır.

Bu uzun süre içerisinde Haydarpaşa Garı, bildiğiniz gibi pek çok dönüşüm girişimine sahne olmuştur. 2004 yılından itibaren otel, dünya ticaret merkezi, kültür merkezi, kruvaziyer liman, müze gibi, değişen her dönemde yeni bir işlevle yan yana koyulmaya ve gar işlevi yok edilmeye çalışılmıştır.

Gelinen noktada Haydarpaşa Dayanışması bileşenleri TMMOB Mimarlar Odası ve BTS’nin gerek sokakta gerek hukuki mecralarda sürdürdüğü kararlı mücadele, Haydarpaşa Garı’nı bu proje ve dönüşüm girişimlerinden korumak ve aslına uygun biçimde kullanım değeri ve kamu yararı düzleminde tutmanın çabasını göstermiştir.

Haydarpaşa Dayanışması’nın en büyük hedefi, Haydarpaşa’yı vapurlardan, insanlardan ve trenlerden ayıran süreçlere rağmen, Haydarpaşa Garı’nın kent yaşamı açısından taşıdığı önemi ve ihtiyaçları vurgulamak olmuştur. Gar’a yönelik bu belleksizleştirme ve sessizleştirme sürecine rağmen, Haydarpaşa Dayanışması, Gar’ın kullanım değerinin, belleğinin, demiryolcuların ve kent sakinlerinin haklarının sesini yükseltmiştir.

Gelinen noktada Haydarpaşa’da arkeolojik kazılar ve restorasyon süreci devam etmektedir. Bizler Haydarpaşa Dayanışması olarak, tam olarak 10 yıldır kapalı olan Gar’ımızın artık şehre ve kullanıcılara kapılarını açmasını ısrarla talep ediyoruz.

Kentin kimliği, belleği, kültürel mirası ve ulaşımı açısından Haydarpaşa Garı’nın gündelik yaşamdaki hayati rolü apaçık ortadır. İstanbul’un garlarına ve trenlerine ihtiyacı vardır. Yalnızca Haydarpaşa Garı’na da değil, Sirkeci Garı’na da hem şehrin erişilebilir ulaşım imkanları bakımından hem de kentin kültürel ve toplumsal yaşamında bu ihtiyaç her geçen gün daha da artmaktadır.

Bu bakımdan Haydarpaşa’daki arkeolojik kazıların Gar’ın ulaşım ve kullanım değerine zarar vermeden tamamlanmasını ve eskisi gibi trenlerle vapurların Haydarpaşa Garı’na geri dönmesi gerektiğini bir kez daha güçlü bir şekilde vurguluyoruz. 06 Şubat 2022

#HaydarpaşaGardırGarKalacak

Toplum Kent ve Çevre İçin Haydarpaşa Dayanışması

Eylem sloganlarla ve Haydarpaşa Dayanışması korosunun söylediği türkü ve sloganlarla son buldu.