TCDD HALKAPINAR DEPOSU

Bu yazımda Halkapınar Deposu’nda yaptığımız Buluşma Günü’ne ve tarihi Halkapınar Deposu’na kısaca değinmek istiyorum. Evet, 27 Eylül 2014 tarihinde, İzmir’de demiryolu emeklileri olarak bir “Buluşma Günü” düzenledik. Bu buluşmanın diğer adı da “İzmir Çırak Okulu Mezunları Pilav Günü” idi.

Ancak bu toplantı İzmir demiryollarında yıllarca birlikte çalışmış olan tüm arkadaşları kucakladığı için ilk ismi tercih ettik. Toplantıya 150’den fazla arkadaşımız katıldı ve her şey çok güzel geçti. Yıllardır görüşemediğimiz arkadaşlarla görüştük ve saatlerce eski günlerden konuştuk. Müdürlerimiz ve sendikacılarımız bizleri bu güzel günde yalnız bırakmadılar, kendileri de hazır bulundular. Aynı toplantı büyük ihtimalle 2015’te de olacak.

Bu buluşmaya diğer şehirlerdeki demiryolcu arkadaşlarımızı da bekleriz. Toplantımız Halkapınar Deposu’nun içinde oldu. Şunu hemen söyleyeyim ki Halkapınar Deposu günümüzde bir müze gibidir. Binalarıyla, atölyelerdeki tarihi makineleriyle, transport köprüleriyle ve daha birçok envanteriyle ileriki kuşaklara kalması gereken bir müzedir burası.

Halkapınar Deposu, metronun inşaatı sırasında bir kısmını yitirdi ne yazık ki. Ama geriye kalan kısmı hala ayakta duruyor ve İzmir’e önemli bir zenginlik katıyor. Günümüzde Depo’nun bu değerli arazisine sahip olmak isteyen rantçılar var, onlar da her gün bu değerli araziyi elde etmenin hayalini kuruyordur kuşkusuz.

Demiryol-İş Sendikası İzmir Şube Başkanı Sayın Hüseyin Ervüz’ü yukarıda bahsettiğim toplantıdan önce ziyaret etmiştik. Sohbetimiz sırasında Başkan, bu tür rantçıların zaman zaman ortaya çıktığını ama sendika olarak buna izin vermeyeceklerini ve Depo’nun yaşaması için ellerinden geleni yapacaklarını ifade etti. İnşallah tüm demiryolcular hazine gibi değerli bu kültür mirasımıza her zaman sahip çıkarlar.

Ben bu yazımda Halkapınar Deposu’nda bulunan bir tarihi üniteden söz etmek istiyorum. Bu tarihi yer kömür ikmal ünitesidir. Bilindiği gibi buharlı lokomotiflerde suyu buhara dönüştürmek için çoğunlukla kömür kullanılırdı. Lokomotifler seferden döndükten sonra Depo’ya girerlerdi. Burada lokomotiflerin bakımından sonra su ve kömür ikmali yapılıp tekrar sefere gönderilirdi.                                                                                       Halkapınar Kömür İkmal Tesisi

Fotoğrafta görünen kömür ikmal ünitesi Halkapınar Deposu kadar bir geçmişe sahip olmalı. Çünkü bir deponun en önemli birimlerinden biridir burası, kömür ve su ikmali olmayan bir depo düşünülemez. Benzer kömür ikmal istasyonları Almanya’da 19. yüzyılın sonlarında kullanılmaya başlanmıştı. Paylaştığım eski fotoğraf 1800’lerin sonuna doğru Berlin’de çekilmiş. Görüldüğü gibi Halkapınar’daki ünitenin bir benzeri. Yani nereden bakılırsa bakılsın, Halkapınar’daki bu ünite 150 yıla yakın bir geçmişe sahip. Halkapınar Deposu’nda daha birçok tarihi makine mevcut.

Berlin depo lokomotiflere kömr ikmal tesisi

Paylaştığım fotoğraflardan biri de tekerlek torna makinesidir ve bu makine de Depo’nun tarihi kadar eskidir. Eski sarı bina elektrik merkezi olarak hala kullanılmaktadır ve içindeki makineler müzeliktir. Bu yazımda Halkapınar Deposu’ndan birkaç görüntü ile bu işletmeyi tanıtmaya çalıştım. Ümit ederim bu değerli işletmeyi ben veya başka bir arkadaşımız tanıtmaya devam ederiz. Çünkü bu tarihi yeri ne kadar çok insan tanırsa sahip buraya sahip çıkma da o nispette artacaktır, en azından ben öyle düşünüyorum. 

Halkapınar Depo Torna Makinası

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Yazar: Hüdai Ülker