Kara Tren

1953 Yılı Ağın (Elazığ) doğumlu fotoğraf sanatçısı Erdal Yazıcı fotoğraf çalışmalarına 1983 yılında başladı. İlk foto-röportajları Günaydın Gazetesi’nde yayınlandı. Onu izleyen yıllarda Cumhuriyet Gazetesi, Atlas, Gezi National Traveler ve Skylife gibi dergilerde çalışmalarını sürdürdü. Bu güne kadar 10 konulu fotograf sergisi açtı. Yurt içinde ve yurtdışında karma fotoğraf sergilerine katıldı. Belgeci tarzda birçok fotoğraf projesi gerçekleştirdi.1990 yılında Sedat Tosunoğlu, Selçuk Kundakçı ve İlteriş Tezer projesi olan Buharlı Lokomotiflerle ilgili yapılan çekim gezilerinin bazılarına katıldı. "Kara Tren"leri kilometrelerce kovaladı. Yazıcı’nın yakaladığı "Kara Tren"leri bu sergimizde sizlerle buluşturuyoruz.            

Foto:Nurhayat Yazıcı

Özgeçmiş

Erdal Yazıcı

Fotoğraf çalışmalarına 1983 yılında başladı. Fotoğrafları ve foto-röportajları yurt içinde ve dışında birçok süreli yayınlarda yayınlandı. Bugüne kadar 10 konulu fotoğraf sergisi açtı. Yurt içinde ve yurtdışında karma fotoğraf sergilerine katıldı, fotoğraf gösterileri sundu. Belgeci tarzda birçok fotoğraf projesi gerçekleştirdi; bu çalışmaları kitap haline getirildi. Değişen üretim koşulları yüzünden yok olmaya yüz tutmuş zanaatlarla ilgili çalışmasını "Bir Yaprak Dökümü Öyküsü" isimli fotoğraf albümünde topladı. İkinci albümü "Yarınımız Umudumuz Çocuklar" da sokakta, okulda, iş ortamında olumsuz koşullarda yaşayan "yarının umudu" çocukları anlattı fotoğraflarıyla. 1992–2000 yılları arasında Bursa’da İpekböceğiyle ilgili belgesel çalışma gerçekleştirdi. İlk iki albümünde siyah-beyaz fotoğraflarını yayınlayan Erdal Yazıcı, üçüncü albümünde ise zanaatkârların renkli fotoğraflarını "Son Yüzler" isimli fotoğraf albümünde topladı. Dördüncü Fotoğraf Albümü "Çocuk Dünyam" da ise çocukların renkli dünyaları yer aldı. 1999 yılında, Gölcük, Adapazarı, Düzce depreminin getirdiği yıkımı görüntüledi. Türkiye’nin doğası, arkeolojik yapısı ve anıt yapılarının da yer aldığı birçok çekim projesi gerçekleştirdi; bu çalışmaları kitaplaştırıldı. Tarımsal ve doğal yaşam alanlarının kirletilmesi ve yok edilmesini fotoğraflarıyla anlattı. Fotoğrafın yanı sıra yakın zamanda "Anadolu’da Günlük Yaşam" ve "Geçmiş Uygarlıkların İzleri" konulu video belgeselleri gerçekleştirdi. Erdal Yazıcı şu an, serbest olarak çalışmakta ve belirli konularda fotoğraf ve video belgeselleri çekim projelerini sürdürmektedir.

KARA TREN

1990 Yılında Sedat Tosunoğlu, Selçuk Kundakçı ve İlteriş Tezer arkadaşlarımın projesi olan Buharlı Lokomotiflerle ilgili yaptıkları çekim gezilerinin bazılarına ben de katıldım. ‘Kara Tren’leri kilometrelerce kovaladık; bazen de lokomotif içinde saatler boyu seyahat ettik. "Kara Tren"ler son seferlerini yapıyorlardı; fiziki ve ekonomik ömürlerini çoktan doldurmuşlardı. Birer nazlı çocuk gibiydiler. Makinistler onların son yolculuklarında nazlarına, kahırlarına katlanıyorlardı; çok yorgundular; sefer sonrası bakımlarını özenle yapıp yeni güne hazırlıyorlardı. Bazıları yorgunluğa dayanamayıp dinlenceye çekilmişti bile. Selçuk Çamlık’ta, İzmir’deki lokomotif müzelerinde çoktan yerlerini almışlardı. Müzedeki halleri hüzünlüydü. Bazıları da garların görünmeyen bir yerinde gözden uzak çürümeye terk edilmişti. Bir kısmı da hurdaya çıkarılmıştı.

Türkiye’nin birçok yerinde "Kara Tren"lerle birlikte olduk; son seferlerine tanık olduk. İzmir-Eğirdir hattında çalışan "Kara Tren"le nostaljik turlar yapılıyordu. Dinar’daki Lokomotifler o tarihte hâlâ yük taşımaktaydı. Karadeniz Ereğli -Armutçuk hattında çalışan "Kara Tren" kömür ocaklarına madencileri götürüp, dönüşte yine yorgun madencilerle birlikte yüzlerce ton kömürü Ereğli Limanına taşıyordu.

Çekimler sırasında eski gar binalarında, eski vagon içlerinde konakladık, yedik içtik demiryolcularla; birlikteliğimiz sırasında doyumsuz söyleştik; sevecen, paylaşımcı, özverili insanlardı; çok yardımlarını gördük; son tanığı olmamızdan onlar da memnundu; ‘o an’lar içinde film karelerinde onlar da yerlerini aldılar. Kısa süre sonra "Kara Tren"ler tamamen seferlerden çekilerek yerlerini günümüz lokomotiflerine bıraktılar.

Artık "Kara Tren"ler dinlencedeler; Selçuk Çamlık ve İzmir’de bulunan Lokomotif Müzelerinde çok farklı buharlı lokomotifler yan yanalar. Dumanları tütmeyip, düdükleri çalmasa da onlar anılarımızdalar; yolunuz düşerse bu müzelere bir gün bakın buharlıların numaralarına; onu tanıyabilir, anılarınız canlanabilir; belki o an; dumanı tüter, düdüğü çalar "Kara Tren"in; sizi düşlerinizin yolculuğuna çıkarırlar.

 

 

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Yazar: kentvedemiryolu