II. Abdülhamid’in Tapu üzerindeki şerhi Gökkafes dosyasına girdi
II. Abdülhamid’in Tapu üzerindeki şerhi Gökkafes dosyasına girdi
Gökkafes olarak bilinen Gümüşsuyu’ndaki Süzer Plaza davasında yeni bir gelişme yaşandı. İstanbul 2. İdare Mahkemesi, yargı kararıyla tapuya işlenmiş olmasına rağmen II. Abdülhamid’in 1908’de koyduğu ‘üzerinde yapılaşmaya gidilemez’ şerhini görmeyerek İstanbul Mimarlar Odası’nın açtığı ruhsat iptali davasını reddetmişti.
Mimarlar Odası’nın temyiz başvurusu üzerine dosyayı inceleyen Danıştay 6. Dairesi, bölge idare mahkemesinin görmediği "yapılamaz şerhinin yeniden tapuya işlenmesine" ilişkin yargı kararını isteyerek dosyaya ekledi. Hukukçular, bu gelişmeyi yargı sürecinin seyrini değiştirecek önemli bir adım olarak yorumladı.
Gökkafes projesi, çeşitli kamu ve sivil kurumların sürdürdüğü hukuk mücadelesine rağmen hayata geçirildi. Proje, inşaatına başlandığı 1983’ten beri tartışma konusu oldu. Açılan davalara rağmen bu yapıya ruhsat almak için ilçe sınırları bile değiştirildi. Beyoğlu Tapu Müdürlüğü’ne kayıtlı olan araziye yapı ruhsatı 1998 yılında Şişli Belediyesi tarafından verildi. Tapu kaydındaki ‘bina yapılamaz’ şerhi mahkeme kararı olmaksızın kaldırıldı. Gökkafes’le ilgili hukuk mücadelesinde yerel mahkemeler birbiriyle çelişen, Yargıtay ve Danıştay kararlarıyla ters düşen kararlar verdi.
Boğaz’ın siluetini bozacak şekilde 134 metre yüksekliğindeki Gökkafes’in bulunduğu arazi üzerinde Padişah 2. Abdülhamid’in 1908’de koyduğu ‘üzerinde yapılaşmaya gidilemez’ şerhi bulunuyor. Söz konusu şerh Medeni Kanun yürürlüğe girdikten sonra 30.12.1940 tarihinde yapılan kadastro tespitinde ‘bu gayrimenkul üzerine inşa olunmamak üzere irtifak hakkı vardır’ şeklinde kayıtlara geçti.
Yasaya göre tapuya işlenen şerhler ancak mahkeme kararıyla kaldırılabiliyor. Ancak, Gökkafes için Şişli Belediyesi’nin 1.10.1998 tarihinde verdiği ruhsatta mahkeme kararı olmaksızın bu tapu kaydının silindiği belirlenmişti.
Arazinin hak sahiplerinden İstanbul Teknik Üniversitesi’nin (İTÜ) açtığı dava sonucunda Şişli 1. Asliye Hukuk Mahkemesi 24.06.2003 tarihinde şerhin tapu kütüğüne yeniden işlenmesine karar verdi. Yerel mahkemenin aldığı karar 9 Mart 2004 tarihinde Yargıtay 1. Hukuk Dairesi tarafından onaylandı.
Bu karar üzerine harekete geçen İstanbul Mimarlar Odası geçtiğimiz yıl İstanbul 2. İdare Mahkemesi’ne başvurarak ‘yapı ruhsatı ve eklerinin hukuka, kamu yararına ve şehircilik bilimine aykırılığı nedeniyle’ iptalini istedi. Bölge idare mahkemesi 30.05.2006 tarihinde davanın reddine karar verdi. Mimarlar Odası’nın temyiz başvurusu üzerine dosyayı inceleyen Danıştay 6. Dairesi, bölge idare mahkemesinin görmediği ‘bina yapılamaz’ şerhiyle ilgili mahkeme kararını isteyerek dosyaya ekledi. Bu şerhin Yüksek Mahkeme’nin vereceği kararda önemli rol oynaması bekleniyor.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Yazar: www.kentvedemiryolu.com