Haydarpaşa Tuluyhan Uğurlu İle Buluştu.
Piyano virtüözü Tuluyhan Uğurlu, "Dünya Başkenti İstanbul" projesinin 100. konserini 29 Temmuz 2008 Salı akşamı Unesco’nun Dünya Endüstriyel Mirası listesinde bulunan tarihi Haydarpaşa Garı’nın mermer merdivenlerinde verdi.
Uğurlu, "Dünya Başkenti İstanbul" projesi konserine, Haydarpaşa Garı’nı anlattığı bestesi ve Napolyon’un "Eğer dünya tek bir ülke olsaydı başkenti İstanbul olurdu" sözleri ile başladı. Müzikle senkronize olarak fotoğraf üzerine öykülerin anlatıldığı slayt gösterili konserde Tuluyhan Uğurlu’ya, Türk ve Batı müziği enstrümanlarını kullanan Ümit Yılmaz, Murat TORAMAN, Doğukan ÇOKŞEKER ve Gürkan YÜCEL den oluşan müzik topluluğu eşlik etti.
Tuluyhan Uğurlu, daha sonra "Asya’nın Geleceğe Dokunduğu Yer", "3 Dinin Kardeşçe Yaşadığı Kent", "İstanbul Trenle Tanışıyor", "Sinan’ın Kubbeleri", "Mistik İstanbul-Kutsalların Kutsalı", "Dolmabahçe’de Hüzünlü Sonbahar" ve "24 Saat İstanbul" eserlerini seslendirdi.
Sanatçı, Haydarpaşa Garı konserinde "Dünya Başkenti İstanbul" projesinin yanı sıra "Boğaziçi’nde Erguvan Zamanı", "Yeşilçam’dan İstanbul’a Bakış ve Arabesk İstanbul", "İstanbul Sokaklarının Gerçek Sahipleri-Kentin Kedi ve Köpekleri" eserlerine de yer verdi.
Konser esnasında gerek izlettirilen slayt gösterilerinde tarihi kent olan İstanbul’un ve yüzyıllık geçmişi bulunan Haydarpaşa’nın korunması gar özelliğinin sürdürülmesi dile getirildi.
Tuluyhan Uğurlu’nun "Dünya Başkenti İstanbul" projesi, albüm olarak 2006’da satışa sunulmuştu. Uğurlu, ilk kez 6 Nisan 2006’da Aya İrini’de sevenlerine sunduğu projesini, Amerika’da 4 eyalette, Almanya, Rusya, Lüksemburg ve İtalya’da da seslendirdi. Türkiye’de Arkeoloji Müzesi, Topkapı Sarayı, Aya İrini, İstanbul Üniversitesi, Yıldız Sarayı, Çırağan Sarayı, Adile Sultan Sarayı, Yedikule Surları gibi tarihi mekanlarda ve uluslararası kongre ve toplantıların açılış ve kapanış gecelerinde icra edilen eser, yurt içi ve dışında 99 kez seslendirildi. Uğurlu, projenin 100. konserini Haydarpaşa Garı’nın merdivenlerinde icra etti.
İstanbul neden dünya başkenti
100. konseri icra edilen bu projeye ve İstanbul’a neden Dünya Başkenti denildiğini Tuluyhan UĞURLU’nun kendi anlatımı ile öğrenelim.
"Türk Ulusu, tarihin keskin dönemeçlerinde, genellikle herkesin umudunu kestiği bir anda içinden çıkardığı özgüveni tam ve yenilikçi kişiliklerle, zamanın akışına yön vermiş, insanlığın aydınlık yarınlarını kurarken vazgeçilmez temel taşlarının konulmasında önemli görevler üstlenmiştir. Tarih sayfaları bunun yüzlerce örneği ile doludur.
Yazıktır ki, son yıllarda bu ulus kendine olan güveni giderek azalan, kafasının içinde hep acabalarla yaşayan ve az ile yetinir bir hale gelmiş, ya da getirilmiştir. Bunun nedenleri çok çeşitlidir. Eğitim sistemimizdeki yanlışlıklar, tamamen dışa bağımlı bir ekonomi, üretmekten çok ithal etmeye ve tüketime yöneltilen kuşaklar bir de küreselleşmenin büyüsüne kapılınca, Türk insanı 21. Yüzyılda eli kolu bağlı, yaratıcılık yerine taklitçiliği ve özenmeyi benimsemiş özgüvenini yitirmiş kitleler haline dönüşmüştür. Başka bir deyişle bir zamanlar tarih sahnesinde başrol oynayan ulusumuz sadece denileni yapan, sahnelenen oyunu koltuğundan uslu uslu izleyen bir seyirci haline gelmiştir…
Ulusumuz, asırlarca Avrupa halkları ile savaş alanlarında kıyasıya mücadele ederken fikri ve felsefi etkileşimlerle kültürünü zenginleştirmiş, bu kültürün içine savaştığı, ya da savaşıp kazanarak "birlikte yaşadığı" toprakların kültürlerinden farklı tatlar eklemiş, gittiği her yere kendi kültür zenginliğini götürmüş esin kaynağı olmuştur. Uygarlığımızın, yüzyıllarca Avrupa’ya yeni düşünceler ve fikirlerle ilham kaynağı olduğu bilinmektedir. Horasan Alp Erenlerinden başlayarak Hz. Mevlana, Yunus Emre, Hacı Bektaş-ı Veli ile zirveye çıkan Anadolu aydınlanmasının etkileri Batı’da Rönesans’ın fitilini ateşlemiş ve Rönesans’ın ışığı tüm dünyayı aydınlatmıştır. Orta Avrupa’da yaşayan besteciler Mehter ritimleri ile ya da Osmanlı yaşamından esinlenerek ölümsüz eserler bestelemişlerdir. Osmanlı ordusunun renkli giysileri, İstanbul hanımefendilerinin zarif kıyafetleri Avrupa’da bir moda devrimine neden olmuştur. Geçmişte İstanbul pek çok sanatçı ve düşünür için yeni bir dünyaya ilk adımdır. İstanbul’a gelen Batılı sanatçılar, bilim adamları tanımadıkları bu kültürün etkisi ile yepyeni bir dünya görüşü ile ülkelerine dönmüşlerdir. Cumhuriyet döneminde de İstanbul’a beyin göçü sürmüş, pek çok Batılı bilim adamı özgürce çalışabileceği için İstanbul’u seçmiş, önemli üniversitelerimizin kurulması ve gelişim sürecinde bu bilim adamlarının büyük katkıları olmuştur. Hepsini saygıyla hatırlıyoruz.
Hepimizin düşünmesi gereken şudur: Neden bunlar bizim için artık geçmişte kalmıştır? Nasıl olmuşta bu toplum özgüvenini kaybetmiş, her şeyi hazır klişeler halinde Batı’dan beklemektedir?
10.000 yıllık Anadolu kültürünün üzerine oturan 21. Yüzyılın Anadolu insanı neden dünyaya sadece seyirci koltuğundan bakmaktadır?
Şurası da bir gerçektir: Tüm dünyada yaratıcı ruhlar azalmıştır. Avrupa’da da artık Michelangelolar, Leonardolar, Mozartlar Haydnlar, Beethovenler yetişmemektedir. Bu kısırlaşmanın nedenlerini sosyologlar tartışadursun, biz Batı’yı kendi tartışması içinde bırakıp, kendimize dönersek bence yapılacak şey şudur:
Zaman kaybetmeden silkinmemiz ve genlerimizde her zaman bulunan özgüvenimizi kazanmamız, kendimizi ve mutlaka ülkemizi sevmemiz gerekmektedir. Bunları kazandığımız zaman zaten gerisi hızla gelecek, ulusumuz yine olması gerektiği yerlere doğru ilerleyecektir.
Yakın bir zaman önce İstanbul 2010 senesinin Avrupa Kültür Başkenti seçildi. Buna hepimiz çok sevindik. Çünkü bu karar İstanbul’umuz için yeni bir anlayışın başlangıcı olacak İstanbul için müthiş bir sinerji yaratacak ve nihayet 2010’a kadar birçok proje hayata geçirilerek Avrupa’dan fonlar alınarak İstanbul 2010’a hazır hale getirilecek ve birçok insan İstanbul’a gelecek ve İstanbul bir cazibe merkezi olacak. Bunlar gerçekten güzel gelişmeler.
Tanıdığım ve tanımadığım pek çok insan, bu kararın çıkmasından hemen sonra beni arayarak heyecanla tebrik ettiler. 4 yıl önce yazmaya başladığım ve son bir buçuk yılda dünyanın pek çok ülkesinde seslendirdiğim ve Avrupa’dan müjdeli haberin gelmesinden birkaç hafta önce albüm olarak satışa çıkan eserimin (Dünya Başkenti İstanbul) bu projenin en büyük destekçisi olduğunu söylediler. Çorbada tuzum olduysa ne mutlu bana.
İstanbul’un her yıl bir başka kente verilen bu ödülü pek çok kentten önce hak ettiği tarihi bir gerçektir. Bana kalırsa, İstanbul sadece 2010’da değil, Avrupa’nın doğal başkentidir. Türkiye’nin AB sürecine tam olarak katıldığı an, yapılacak ilk iş Avrupa’nın şu anki görünen başkenti konumunda olan Brüksel’den alıp başkenti İstanbul’a taşımaktır. Bu Avrupa için son derece hayırlı bir karar olacaktır. Çünkü tarihi vakaları göz önünde bulundurursak, insanlığın gelişim sürecinde İstanbul Avrupa’nın hiçbir kenti ile mukayese edilemeyecek kadar önemli bir rol oynamıştır.
Doğu ile Batı arasında muhteşem coğrafyası ile binlerce yıldır cazibe merkezi olmayı başaran İstanbul sadece Batı’nın değil, Doğu’nun da başkenti olmayı hak etmiyor mu?
İstanbul "dünya başkenti" olmayı tarihinde iki kez başarmıştır. Doğu Roma ve Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti olarak çok önemli bir misyonu yerine getirmiştir. Zenginlik ve çeşitlilik İstanbul’un kültürünü renklendirmiş Osmanlı İmparatorluğu da bu çeşitliliğin içine İslam kültürünü katarak, İstanbul’u adeta bir dinler başkenti haline dönüştürmüştür. İstanbul tüm inançların özgürce yaşandığı kent olmuş kilise çanları, havralardan yükselen hazanların sesleri ezanlarla birleşerek mahalle aralarında kavga yerine dostluklar kurulmuş, farklılıklar dünyanın her tarafında kavga ve savaş nedeni olurken sadece ve sadece İstanbul’da güzelliklere, yeni ufuklara ve yeni aydınlanmalara vesile olmuştur.
Çok değil eğer bundan 200 yıl önce bugünkü kitle iletişim araçları var olsaydı, kuşkusuz dünyanın saygın televizyon muhabirleri haber bültenlerine "Brüksel’den, Washington’dan bildiriyoruz" yerine "şimdi İstanbul’dan bildiriyoruz" diyerek Dolmabahçe Sarayı, Topkapı Sarayı önünden yapacakları yayınlarla başlayacaklardı.
Peki, geçmişte yaşanan bu önemli konumunu İstanbul tekrar kazanamaz mı?
Ben büyük bir düş kuruyorum ve tekrar "dünya başkenti İstanbul" diyorum. Tarihe bir bakın büyük gelişmelerin, farklılıkların, yeni adımların önce sanatçıların düşüncelerinde yer aldığını, sonra bilim adamlarının, liderlerin bu düşleri gerçekleştirdiğini göreceksiniz.
Bu efsanenin, yaratacağımız bir sinerji ile tekrar canlanabileceğini düşünüyorum. Türkiye’nin ve dünyanın her yerine gidip "Dünya Başkenti İstanbul"u icra ediyorum.
Konser sonunda seyircimden daha güvenli, kendinden emin, inanarak çalışmasını istiyorum. Yaratıcı olmasını, farklı şeyler söylemesini sahneden haykırıyorum."
Not:1-2-3-4 sıradaki fotoğraflar http://www.tuluyhanugurlu.com/ ‘dan alınmıştır.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Yazar: kentvedemiryolu