Demiryolcular Tarihi Garlardan Sürülüyor!

Haydarpaşa ve Sirkeci Gar binalarından demiryolcuların sürgün edilmesine, işleticilerin (restoran, çay ocağı) polis zoru ile tahliye edilmesini Haydarpaşa Dayanışması bugün 13.07.2025 tarihinde Haydarpaşa Gar girişinde yaptığı basın açıklaması ile tepki gösterdi.

Açıklamada; Haydarpaşa ve Sirkeci Garlarının demiryolu işlevinin küçültülmeden sürmesinin bir gereklilik olduğu bunun için mücadelenin süreceği ifade edildi.

Haydarpaşa Dayanışması tarafından yapılan basın açıklamasının metni aşağıdadır.

Demiryolcular Tarihi Garlardan Sürülüyor

Değerli Basın Emekçileri, Kıymetli Kent Hakkı Savunucuları,

Haydarpaşa ve Sirkeci Garlarında yaşanan süreçlerde kritik bir dönemeçteyiz. Tarihi garlarımızda büyük bir sürgün yapılıyor.Haydarpaşa ve Sirkeci garlarımız halktan ve demiryolculardan tamamen koparılmak isteniyor. 2005’ten beri AKP iktidarıtürlü dönüşüm projeleriyle ve rant girişimleriyle Haydarpaşa Garı’nı inatla ele geçirmek istedi. 2010 yılında Haydarpaşa’nın çatısında çıkartılan yangın sonrası restorasyon ihtiyacı ve Marmaray projesi gerekçe gösterilerek, 2012’de anahat trenleri, 2013’te banliyö trenleri Haydarpaşa’dan son seferlerini yaptı. O zaman Haydarpaşa Garı’nı trenlere ve böylece vapurlara ve kent sakinlerine kapattılar. Haydarpaşa Garı’nı unutturmak ve atıl bırakmak istediler. Haydarpaşa Dayanışması olarak, o günden beri, her pazar günü Haydarpaşa Garı’nda buluşarak tarihi garlarımızın kent sakinlerine kapatılmasına karşı Haydarpaşa’yı yaşayan bir eylem mekanına dönüştürdük. 704 haftadır ve tam 13 yıldır bu uzun nöbeti sürdürüyoruz. Haydarpaşa Garı’nı halka kapatmak isteyen iktidarın kentsel dönüşüm girişimlerine karşı Haydarpaşa Garı’nın tüm kent sakinlerinin ortak ve kamusal mekanı olarak yeniden kazanmak için mücadele ettik. Onlar garları kapatttı kapatmasına ama buradaki 20 yıllık kent hakkı direnişimiz, 13 senelik pazar nöbetlerimiz ve hukuki mücadelemiz ile bizler, Haydarpaşa Garı’nı farklı kesimlere açmaya, kent sakinlerini garlarımıza geri çağırmaya, Haydarpaşa’nın belleğini ve önemini aktarmaya devam ettik. Haydarpaşa Garı 2013’te trenlerden, vapurlardan ve kent sakinlerinden koparılmasına rağmen; bugüne kadardemiryolcular hala tarihi garlarımızda çalışıyorlardı. Haydarpaşa Garı’ndan önce kent sakinleri gönderildi, şimdi ise demiryolcular gönderiliyor. Haydarpaşa ve Sirkeci Garlarının kamusal kullanımları ve demiryolcularla olan bağı tamamıyla yok edilmek isteniyor.

 Haydarpaşa Gardır Gar Kalacak!

Peki tüm bunları nasıl yapıyorlar? Bunu bu sefer de kültür-sanat maskesi altında hızla ilerliyorlar.

2024 yılında Haydarpaşa ve Sirkeci Garları “kültür ve turizm” amaçlı kullanılmak üzere 29 yıl süreyle Kültür ve Turizm Bakanlığı’na devredildi. Önce otel demişlerdi, sonra dünya ticaret merkezi dediler, Manhattan, Venedik, Olimpiyat alanı, alışveriş merkezi... Buldukları kılıflar sürekli çoğaldı! Bu sefer ise “kültür–sanat merkezi ve bienal alanı” olacak diyorlar. Kültür-sanatı sermaye birikiminin bir aracı olarak kullanmaya çalışıyorlar.

eed609cf-2b6c-4b69-9a08-a223ffa3555e  

⬆️bu linke tıklayıp videoyu izleyebilirsiniz

Devlet Opera ve Bale Genel Müdürü unvanıyla konuşmalar yapan, balet olarak tanıdığımız Tan Sağtürk’ün bu haftakiaçıklamasından öğreniyoruz ki Haydarpaşa Garı’na “Atatürk Kültür Merkezi 2” yapılacakmış. Sanki aynı filmin ikincisini çekiyorlar! Sirkeci ve Haydarpaşa Garlarında bienal alanları olacakmış! Orient Express restoranı müze yapılacakmış! Tren raylarından bazıları sökülecekmiş ama bazıları kalacakmış çünkü güvenlik için lazımmış! Bakanlığın bu projelerini merakla ve mutlulukla beklediğini söylemiş Tan Sağtürk! Siz neyden mutlu olduğunuzun farkında değilsiniz!Acaba haberiniz var mı demiryolcuların şu anda evlerinden ve garlarından sürgün edilmekte olduğundan? Acaba hiç düşünüyor musunuz bakanlığın bu projeleri, aslında Haydarpaşa ve Sirkeci Garlarını tamamen dönüştürmeyi amaçlayan ve kültür-sanatı da bir yok etme aracı olarak kullanan projeler. Buradaki ulaşım temelli kamusal mekân belleği ve pratikleri tamamen silinmek isteniyor.

2. AKM’nin Haydarpaşa Garı’nda yapılmak istenmesi de ayrıca manidar bir konu. Acaba iktidar onca uğraşına rağmen Taksim’de kültürel hegemonya kuramadığı için şimdi de bunu Kadıköy’de mi yapmak istiyor hem de Haydarpaşa Garı’nda?

Biz buna asla izin vermeyeceğiz. Şehrin garlarını kültür-sanat maskesiyle yok etmenize asla izin vermeyeceğiz!

Kültürel Varlık Satılamaz, Ulaşım Hakkı Engellenemez

Ancak durum çok hızlı bir şekilde ilerliyor ve geçtiğimiz günlerde Haydarpaşa ve Sirkeci Garları hızlı bir atakla boşaltılmaya başladı. Sirkeci Garı’ndaki projenin ihalesi AKP yandaşı bir firmaya verildi. 1908’den beri, yani 117 yıldırHaydarpaşa Garı’nda çalışan demiryolcular gar binalarındanzorla çıkartılıyor. Haydarpaşa Gar binasında ve Sirkeci İşletme Müdürlüğü binasında görev yapan memur statüsündeki demiryolcular, şimdilik Haydarpaşa Gar sahasında yeni inşa edilen prefabrik yapılara sürülüyorlar. Daha sonra ise yeni sürgün yerine gönderilecekler, şehrin en uzak noktalarına itilecekler. Haydarpaşa ve Sirkeci Garlarında lokomotif depoları ve atölyeler de kapandı. Sirkeci Garı’ndaki tarihi Orient Express Restoranı polis zoruyla boşaltıldı! Hizmet binalarından oturan demiryolculara lojmanlardan çıkmalarını emreden tebligatlar yollanıyor! Sirkeci Garı’ndaki her kesimden insanın yolunun düştüğü çay ocağı da zorla kapatıldı! Sirkeci Garı’nın etrafı bir anda demir inşaat levhalarıyla çevrilmiş durumda! Şehrin tarihi kamusal mekanları olan Haydarpaşa ve Sirkeci Garları adeta bir işgal altında bulunuyor. Haydarpaşa ve Sirkeci Garlarını alelacele boşaltıp bir an önce Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın kültür-sanat maskeli rant projelerinin emrine bırakmak istiyorlar. Tarihi Garların Kültür ve Turizm Bakanlığı’na devrine karşı açtığımız davaların sonucunu ve yargı kararlarınıbeklenmeden, Haydarpaşa ve Sirkeci’deki demiryolcuları zorla sürgüne mecbur bırakıyorlar. Başta tarihi garlarımızı Kültür ve Turizm Bakanlığı’na kiralayan Ulaştırma Bakanlığı, dolayısıyla TCDD ve sonrasında bu projelere alet olan, bu projelerde çalışan herkes, başta kurumlar, şirketler ve sözde ünlü mimarlar olmak üzere herkes kent suçlusudur. Çok büyük bir kent suçu işliyorsunuz. Ayrıca sürgün de bir insanlık suçudur. Şehrin kültürel belleğini, kent hakkını, demiryolcuların yaşam ve çalışma haklarını ihlal ediyorsunuz! Demiryolcuları tarihi garlardan koparmak, demiryolculuğu bitirmek demektir. İktidar demiryolcuların kültürünü yok etmek ve yerine kendi çıkarlarına uygun olan sermaye temelli kültürü geçirmeye çabalıyor.

Ama bunların hiçbiri son nokta olmayacak! Ne Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın soylulaştırma projeleri ne de Tan Sağtürk’ün Haydarpaşa Garı 2. AKM olacak lafları son sözler değil!

Biz buradayız, mücadelemize devam edeceğiz. Haydarpaşa ve Sirkeci Garları için, şehrin kamusal ulaşım mekanları için, kent hakkı için direnişimizi sürdüreceğiz. Son sözü biz söyleyeceğiz! Haydarpaşa ve Sirkeci Garları üzerinden karar inisiyatifini ne bakanlığa ne ünlü dansçılara ne de ünlü mimarlara vermiyoruz! 20 yıldır söylediğimiz gibi Haydarpaşa Gardır Gar Kalacak diye her yerde ve zamanda haykırmaya devam edeceğiz.

Kurtuluş Yok! Tek Başına! Ya Hep Beraber! Ya Hiçbirimiz!

Biz ki Haydarpaşa Garı’nın başına ördüğünüz tüm o rant temelli projeleri bir bir iptal ettirdik. 2005’te 7 tane 70 katlı gökdelen barındıran Manhattan projenizi, hani Cannes Emlak Fuarı’nda götürüp satmaya çalıştığınız Haydarpaşa Port projesini ve devamındaki tüm projeleri hukuk ve sokak mücadelemiz ile, bir sürü paydaşın yoldaşlığı ile iptal ettirdik. Hazerfan adlı firmaya verilen usulsüz ihaleyi de iptal ettirdik. Biz Haydarpaşa Garı’nı sayısız defa sermayenin elinden kurtarıp, çekip aldık. 20 yıldır soluksuz bir mücadele veriyoruz. Bu mücadelemiz bir sürü ödül ile onurlandırıldı. Hrant Dink Vakfı ve Euro Nostra tarafından kent hakkı mücadelemizin verdiği ilham ile ödüller aldı. Hatta Euro Nostra ödülünü bizzat Yunanistan Cumhurbaşkanı tarafımıza takdim etti. Bunlar olmasaydı bile bizler kendi verdiğimiz bilfiil kent hakkı mücadelesi sayesinde Haydarpaşa ve Sirkeci Garları konusunda söz söyleme konusunda başlıca öznelerden biriyiz. Biz buradayız, hiçbir yere gitmiyoruz, çekilmiyoruz. Garları boşaltabilirsiniz ama bizi susturamayacaksınız. Bulunduğumuz tüm mekân ve zamanlarda Haydarpaşa ve Sirkeci Garlarını anlatmaya ve mücadelemize devam edeceğiz.

Biz demiryolcuları her zaman evimiz olarak gördüğümüz, içinde yaşadığımız, bir insan ömrü boyunca çalıştığımız, her köşesinin bildiğimiz ve sevdiğimiz Haydarpaşa ve Sirkeci Garlarından zorla çıkarmanız sizi kazanan taraf yapmayacak. İstediğiniz kadar boşaltın, istediğiniz kadar kapatın! Bizi mekânsal olarak garlarımızdan, evimizden koparsanız bile bu yaşamsal bağı koparamayacaksınız. Haydarpaşa ve Sirkeci Garlarının belleğinden, yaşanmışlıklarından ve bağlarımızdan bizi asla ama asla koparamayacaksınız! Demiryolcular olarak bizlerin Haydarpaşa ve Sirkeci’nde varoluşu artık bu tarihi mekanların taşına, suyuna, belleğine, raylarına, her köşesine ve mekanınruhuna kazınmıştır. Bu güçlü bağı, ne yaparsanız yapınayırmanız ve koparmanız mümkün değil!

Son nefesimize kadar Haydarpaşa Gardır Gar Kalacak demeye devam edeceğiz!

Ne olursa olsun VAZGEÇMİYORUZ! Elbette ve ahdımızolsun ki, bir gün biz Haydarpaşa Garı’na GERİ DÖNECEĞİZ!

Haydarpaşa ve Sirkeci garları her zaman bizim evimiz olacak, Haydarpaşa ve Sirkeci Garları her zaman halkın ortak kamusal mekanı olacak!

Haydarpaşa Garı Gardır Gar Kalacak!Kurtuluş Yok! Tek Başına! Ya Hep Beraber! Ya Hiçbirimiz!Direne Direne Bineceğiz Trene!Kültürel Miras Satılamaz Ulaşım Hakkı Engellenemez!

TOPLUM, KENT VE ÇEVRE İÇİN

HAYDARPAŞA DAYANIŞMASI