Dünyanın En Küçük Çok Fonksiyonlu Ray Gerilim ve Sıcaklık Ölçeri
Üzerinden geçen trenlerin dinamikleri ve beraberinde hava sıcaklıklarının oluşturduğu etkiler, rayları zaman içerisinde zorlamaktadır. Özellikle kaynaklı raylarda, ray üzerine binen yüklerin periyodik zamanla kontrol edilmesi ve buna göre gerekli önlemlerin alınması, oluşabilecek yol deformasyonlarına bağlı kaza ve seyir süresi gecikmelerinin önlenmesinin yanı sıra, başta raylar olmak üzere yol da kullanılan diğer malzemelerinde ekonomik ömrünü uzatmada önemli bir rol oynamaktadır. Fakat uzun demiryolu hatlarında bu tip periyodik ölçüm ve değerlendirmeleri sık yapmak zaman isteyen bir iştir.
Özellikle konvansiyonel hatlarda (yük ve yolcu trenlerinin beraber çalıştığı hatlar) yoğunluğun fazla olduğu ve 4 mevsimin yoğun olarak yaşandığı yerlerde, bazı noktalarda, ölçümlerin sık olarak yapılamaması veya yetişilememesi sebebiyle, yol bozulmaları başlayabilmektedir. Bu da yukarıda bahsettiğim gibi, zaman ve maddi kayıplara ve hatta daha kötüsü kazalara neden olabilmektedir.
Ray ve yol üzerine binene her türlü gerilimi ölçecek ekipmanlar yol boyunca, belli noktalara döşenerek bu sorun ortadan kaldırılabilir. Fakat bu ekipmanların pahalı olması ve her yerde kullanılamama sorunları, bu durumu kısıtlamaktadır.
Bu sorunları ortadan kaldırmak için geliştirilmiş ve bir civata büyüklüğünde olan 1 ile 5 dakika içerisinde raya monte edilebilen bir sensör ve sensörden gelen bilgileri ileten kutu sayesinde, raylar 24 saat kontrol altında tutulabilmektedir. Bu sayede, elde edilen sürekli veriler ışığında, deformasyon riski olan bölgeler önceden tespit edilip, gerekli işlemler yapılabilmektedir.
Vortok firmasının geliştirmiş olduğu sistem, en az bir adet civata büyüklüğünde sensör, iletim kutusu (transmitter box) ve bilgisayar yazılımından oluşmaktadır.
Algılayıcı sensör
Sensörler birden fazla kullanılabilmekte ve buna karşın, kontrol özellikleri de artmaktadır. Bir den fazla kullanıldığında tekerlek bozulmalarından, dingil sayımına, hava sıcaklığına bağlı olarak rayın metresine binen gerilme ölçümünden, trenlerin hızına ve ağırlığına kadar pek çok ölçüm yapılabilmektedir.
Tek bir sensör ile:
– Ray sıcaklığı
– Rayın gerilim miktarı. (Balast veya zemin bozulmalarında, tren rayın üzerinden geçerken oluşturduğu salınıma bağlı gerilme de dahil.)
– Yatay yük.
– Dikey Yük.
– Titreşimler.
Sürekli ölçümle birlikte bazı verilerin kritik olması durumunda, sensöre bağlı verici kutusu, isteğe bağlı olarak, 3G, merkezi haberleşme, Wi-Fi, e-posta gibi sistemlerle verileri ilgililere iletmektedir. İsteğe bağlı olarak batarya (güneş enerjisi ile şarj olabilen ve zayıfladığı anda ikaz gönderebilen) veya hatta mevcut olan elektrik kullanılabilmektedir.
Sensör ve kablosu
Çoklu montaj şekillerinden biri
Çoklu montajlarda kablo kapakları – 1
Çoklu montajlarda kablo kapakları – 2
İsteğe bağlı olarak iletişim kutusunun traverse konulması
Genel tanıtım broşürü (çoklu sensör kullanımı dahil):http://www.vortok.com/uploads/catalogerfiles/vortok-measure-and-detect-2/Measure_and_Detect_Sensor.pdf
Sensör ve iletişim kurusu tanıtım broşürü: http://www.vortok.com/uploads/catalogerfiles/vortok-measure-and-detect-2/SFT_Monitor_Rev_B.pdf
Video: http://vimeo.com/52997763
Web sayfası: http://www.vortok.com/rail-stress-management/vortok-measure-and-detect-2
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Yazar: Ömer Tolga Sümerli