15 Çocuk Taşıyabilecek Buharlı Tren İlgi Bekliyor
50 yaşında, emekli ve iki kız çocuğu babasıyım. Mesleğim makine teknisyenliği, bana hem hayatımı kazandırdı hem de çok sevdiğim hobimi yapmamı sağladı. 1995 yılından beri Model Makina yapımcılığının bir kolu alan buhar makineleri modelciliği ile uğraşmaktayım. Bu hobiyi anavatanı olan İngiltere ye yaptığım bir iş seyahatinde görüp ilgilenmeye başladım. Daha sonraları birçok kez gittiğim İngiltere de bunları yapan ustalarla tanışıp yapım tekniklerini öğrendim.
Türkiye’de yıllarca evimdeki bir odada oluşturduğum küçük bir atölyede çalışan buhar makineleri modelleri yaptım. Son 3 yıldır da buharlı lokomotifler yapmaktayım.
Yaptığım birçok model Türkiye’de bu hobiye meraklı çok az sayıdaki insanlar (koleksiyoner)tarafından satın alındı alınıyor.
Fotoğraf: 4545 mm dekovil
Bundan yaklaşık olarak 1 yıl kadar önce Sayın Rahmi KOÇ yaptığım modelleri görüp, bana Ankara’daki kendi özel müzesi olan Rahmi M Koç sanayi müzesinde atölyemi oluşturmak için müze yetkilileri ile beraber teklifte bulundu. Şu anda bu müzedeki atölyemde model ve lokomotiflerimi yapmaktayım. Yaptığım modellerin bazıları müze tarafından sergilenmektedir.
Türkiye de hemen hemen hiç bilinmeyen model makine yapımcılığı (Model mühendisliği) nedir?
Bir hobi olarak model mühendisliği, her tür motor ve makinenin işler durumdaki minyatür modellerinin yapılması ve çalıştırılmasıdır. Model mühendisi, genellikle tarihi önemi olan eserlere odaklanmakla birlikte çoğu durumda modern makinelerde ilgi alanındadır. Bu hobi, lokomotifleri ve demiryolu ekipmanlarını, kara taşıtlarını, her türlü sabit makineyi, denizcilikte kullanılan motorları ve ekipmanları, saatleri, takım tezgâhlarını, el aletlerini, bağlama ve sabitleme düzeneklerini, imalat makinelerini ve benzerlerini kapsar. Gerçekte hareketli parçaları olan ve “bir şey yapan” her şey model mühendisi için potansiyel birer konudur.
Buhar, hareket elde etmek için kullanılan en gözde güçtür. Ancak, basit iki zamanlı motorlardan Rolls-Royce Merlin ve benzeri savaş uçağı motorlarına kadar geniş bir aralıktaki benzinli motorlarda oldukça yaygındır. Hatta amatör modelciler tarafından pulse jetler ve gaz türbinleri bile yapılmış ve başarıyla çalıştırılmıştır. Son yıllarda, stirling çevrimi temelinde çalışan sıcak hava motorları da yaygınlık kazanmaktadır.
Model makine yaparken iyi bir kalite ve standart a ulaşmak için belirli bir beceri seviyesi gereklidir ve bu durum bir hobi olarak model mühendisliğine başlamak isteyen insanların çekingen davranmasına yol açar. Hâlbuki model mühendisliği birçok seviyede yapılabilir. Bu hobiye başlamak için basit el aletleri ve bir çalışma tezgâhına ihtiyacınız olacaktır. Ayrıca bir torna tezgahına erişim imkanı da büyük ölçüde fayda sağlar. Niyet olduğunda bir yol mutlaka bulunur.
Anakara Rahmi M. Koç Sanayi Müzesindeki atölyemde yapmakta olduğum 15 çocuk taşıyabilecek buharlı (kömür yakan) lokomotiflerle ilgilenecek ve bunları yürütebilecek kişi ve kurumlardan gelecek ilgiyi sabırsızlıkla bekliyorum.
Ayrıca yaptığım modellerden bazılarının resimlerini de sizlerle paylaşıyorum.
tek pistonlu buhar makinası
Stothert ve Pitt in dik pistonlu kirişli buhar makinası
Çok amaçlı buhar kazanı
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Yazar: Ersan Doğan/Model Makina Yapımcısı