Haydarpaşa Gardır Gar Kalacak 421.Pazar
1 Şubat 2012 tarihinde Anahat tren seferlerinin sonlanmasının ardından 5 Şubat 2012 tarihinde Haydarpaşa Gar’ın merdivenlerinde başlayan nöbetler 421. Hafta ile 8 yılını geride bıraktı. Haydarpaşa Dayanışması bu gün Haydarpaşa Garın tekrar açılması için yapmış olduğu eylemde basın açıklamasını Mimar Mücella Yapıcı okudu. Basın açıklamasının ardından Haydarpaşa Dayanışmasından kadınlar Las Tesis_Haydarpaşa adlı performansı sergilediler.
Okunan Basın açıklaması aşağıdadır.
Basına ve Kamuoyuna;
Anıtsal bir yapı olan Haydarpaşa Garı’nın işlevi ile birlikte korunması amacıyla çalışmaların yapıldığı süreçte, Gar’ın merdivenlerindeki nöbetler 421. Hafta ile 8 yılını geride bıraktı.
Haydarpaşa Dayanışması Kuruldu
Haydarpaşa Gar ve Limanın endüstriyel işlevinin sonlandırılarak dönüşüme tabi tutulmasına karşı mücadele etmek üzere 13 Mayıs 2005 tarihinde seksen adet sivil toplum örgütlerinin oluşturduğu”Toplum, Kent ve Çevre için Haydarpaşa Dayanışması” kuruldu.
Haydarpaşa Gar ve Liman Alanı “Tarihi ve Kentsel Sit Alanı” olarak Tescillendi
Haydarpaşa Dayanışması’nın yapmış olduğu etkinlikler ve başvurular üzerine İstanbul 5 No’lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu 26 Nisan 2006 tarih 85 sayılı kararı ile 1 Milyon m2 lik Haydarpaşa Gar ve Liman alanını “Tarihi ve Kentsel Sit Alanı” olarak koruma altına aldı.
İktidarın Haydarpaşa Gar ve Liman alanındaki dönüşüm hevesi
2010 yılında çıkan yangın sonrası yenileme projesinde ticari fonksiyon verme girişimiyle,
2012 yılında 1/5000 ölçekli koruma amaçlı nazım imar planı ile
2012 yılında Haydarpaşa Limanı ÖİB’ye devir ederek
2020 olimpiyatları için Haydarpaşa Gar ve Liman sahasını proje alanı olarak göstererek,
YHT ve Marmaray projeleri gerekçe gösterilerek, anahat ve banliyö tren seferlerini iptal ederek, Gar’ı çöküntü alanı haline getirme ve belleklerden silme çabaları ile devam etti.
Haydarpaşa Gar Merdiven Eylemleri
YHT projesi gerekçe gösterilerek 1. Şubat 2012 tarihinden itibaren Anahat tren seferlerinin sonlandırılması ve akabinde Başbakan, Ulaştırma Bakanı ve İstanbul Büyükşehir Belediye başkanı tarafından da “Haydarpaşa Gar ve çevresinin kentsel dönüşüme tabi tutulacağının” açıklanması sosyal medyada tepkilere neden oldu. Kent değerlerine ve belleğine sahip çıkma içgüdüsü ile sosyal medya üzerinden 05.02.2012 tarihinde saat 13.00’de Haydarpaşa’da buluşacağız” çağrısı üzerine başlayan merdiven eylemleri “Haydarpaşa Asla Yalnız Kalmayacak”, “Haydarpaşa Gardır Gar Kalacak”, “O Trenler Bu Gara Gelecek” ve “Ne Otel Ne Müze” şiarı ile 8 yıl, 421 haftadır devam etmektedir.
Haydarpaşa Gar’ı, Müze mi Tren Garı mı Olmalı
Arkeolojik kazı çalışmalarının sürdüğü Haydarpaşa Garı için şimdi de sosyal medyada ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı yetkililerinin söylemlerinde “Arkeoloji Müzesi Yapılsın” talebi seslendirilmeye başlamıştır.
Haydarpaşa Gar sahasında yürütülen arkeolojik kazının yürütülmesi kadar o kazı sonucunda ortaya çıkan eserlerinde insanlığın hizmetine, ziyaretine sunulmasını son derece önemsiyoruz. Haydarpaşa Garı ve kazılar sonucunda açığa çıkan arkeolojik kalıntılar kentin kültür mirasının parçaları, katmanlarıdır. Bunlara birbirinin varlığını sürdürmesini engelleyen unsurlar olarak değil, birbirini zenginleştiren değerler bütünü olarak görmememiz gerekir. Bu nedenle Haydarpaşa Garı’nın özgün işlevini sürdürürken arkeolojik kazılarla açığa çıkanların da topluma sunulduğu bir kamusal alanı mümkün kılacak çözümlerin düşünülmesi gerekir. İstanbul gibi çok katmanlı bir kentte ilgili kurum, paydaş ve uzmanların bu çözümleri birlikte düşüneceği şeffaf mekanizmalara ihtiyacımız var.
Arkeoloji bilimsel ve evrensel koruma ilkeleriyle uyum içerisinde çalışır. Bu nedenle; tabii ki de Haydarpaşa’da bilimsel ve arkeolojik gerekliliklere ve kıstaslara uygun hareket edilmelidir. Arkeolojik kazı çalışmaları sağlıklı bir şekilde yürütülmeli, sonuçları kamuoyuyla paylaşılmalı, arkeolojik kalıntıların ve Gar’ın geleceği ilgili kararlar alınırken kentin kültürel mirasının ve toplumsal belleğin bütünlüğü, demir yolu ulaşım fonksiyonu gibi kentsel gereklilikler yok sayılmamalıdır.
Haydarpaşa Garın, en kısa sürede ve en hızlı şekilde hem İstanbulluların ulaşım hizmetini sürdürmesi hem de çıkan eserlerin korunması bizim için de beklediğimiz bir sonuçtur. Belleklerimizde trenlerle yer almış bir yapı olan Haydarpaşa’nın kapatılması fiziksel bir yok oluş olmasa da belleklerimizdeki yeri yok olacaktır.
Haydarpaşa gardır ve öyle kalmalıdır. Kent belleğinde önemli bir yeri olan yapının orijinal işlevinin değiştirilmesine gerek yoktur.
YHT ve Marmaray projelerinin inşaatı nedeniyle Haydarpaşa Gar trenlere kapatıldığında 12 çift Ada ekspresi ve 12 çift Anahat yolcu treni Haydarpaşa gar çıkış/varışlı olarak sefer yapmakta idi. Marmaray ve YHT hatlarının projesi tamamlandıktan sonra, Haydarpaşa Gar restorasyon ve arkeolojik kazılar sebebiyle tren seferlerine kapalı olduğu için halen Söğütlüçeşme/Halkalı-Ankara ve Söğütlüçeşme/Halkalı-Konya arasında 11 çift YHT ve Pendik Adapazarı arasında 5 çift Ada ekspresi çalıştırılabilmektedir.
Haydarpaşa Garın trenlere kapalı olması demiryolu ulaşımı için bir dar boğaz olmakla birlikte, milyar dolarları bulan ülke kaynaklarının yatırıldığı YHT projesinin tam kapasite olarak kullanılması sonucunu doğurmaktadır. 20 milyonu aşan nüfus yapısı ile İstanbul’da 11 çift trenden daha fazla tren sefer sayısına ihtiyaç vardır.
Bizler;
Haydarpaşa Garı’na trenler gelene kadar tuttuğumuz nöbetlere devam edeceğiz. 09.02.2020
TOPLUM, KENT VE ÇEVRE İÇİN HAYDARPAŞA DAYANIŞMASI