DUNYA MiMARLIK GUNU: Yağmanın Anayasası
Dunya Mimarlik gununu, ne yazikki bu yil da, kivanc duyabilecegimiz mimarlik ve kentsel gelismelerin tanikliginda kutlayamiyoruz. Kentlesme politikalarina yon verenler her gun yeni bir tarih-doga-kent degerlerinin yagmasi niteligindeki plan ve projeleri gundeme getirmekten kacinmamaktadirlar. Sinirsiz rant taleplerinin onundeki yasal engelleri oldu-bittilerle asmaya calisirlarken, gundemde olan yeni bir Anayasa’yi bu engelleri asmanin araci olarak gormektedirler.
Oteden beri Anayasa tartismalari surekli olarak ulkenin gundeminde yer almistir. 1961 Anayasasinin getirdigi demokratik hak ve ozgurlukler, 12 mart doneminin basbakani Nihat Erim’in deyisiyle "topluma bol geldigi" bahanesiyle budanmis. 12 Eylul fasizminin topluma kabul ettirdigi 1982 Anayasasi ile bu hak ve ozgurlukler tamamen ortadan kaldirilmistir. Daha sonra Anayasanin 84 maddesinde degisIklikler yapilmis olmasina karsin, yururlukte olan 1982 Anayasasi, 12 Eylul fasizminin niteliklerini tasimaya devam etmektedir. Bugun, temel hak ve ozgurlukleri guvence altina alan, ilerici bir anayasa gereksiniminin karsilanmasi toplumsal sorumlulugunu yerine getirmek durumundayiz.
22 Temmuz Genel secimler sonrasi, Anayasa tartismalari AKP’nin yeni bir anayasa yapma girisimleri seklinde yeniden gundeme gelmistir. Secimde alinan %46 oyun yarattigi ozguvenle ve demokrasiyle bagdasmayan bir yaklasimla, AKP toplumsal bir uzlasma arayisina dahi girmeden, olusturdugu bir komisyona Anayasa yazdirmis ve istedigi duzenlemeleri yaparak kendi Anayasasini yururluge sokma cabasina girismistir. Bu dayatmaci tutum nedeniyle toplum simdiden hazirlanmakta olan Anayasanin adini "AKP Anayasasi" olarak koymustur. Bu sekliyle Anayasa topluma kabul ettirilmis olsa dahi, tipki 12 Eylul Anayasasi gibi mesruiyet sorununu asamamak gibi temel bir hatayi tasiyacaktir.
Gecen dort yili askin sure icersinde gundeme gelen ancak gerceklestirilemeyen; Istanbul’un yok olmasina neden olabilecek 2b Yasasi, Kentsel Donusum Yasasi, Kiyi ve Limanlarin yapilasmaya acilmasi gibi yasa ve duzenlemeler; secim sonrasi gundeme gelen; akarsu, goller ve denizlerin satisina iliskin yasa girisimleri "AKP Anayasasi" marifetiyle gerceklestirilmek istenmektedir. Bu kapsamda "Kent sucu" niteligindeki girisimler karsisindaki Anayasal dayanaklarimizin ortadan kaldirilmasi soz konusudur.
Bugun "Sivil Anayasa" goruntusu altinda; gundeme gelis sekli ve talepleri ile cagdaslasma karsiti, devletin sosyal niteligini tamamen ortadan kaldiran, kentlerimizi ve ulke kaynaklarini, kuresel kapitalizmin yagmasina sinirsiz bir sekilde acan, gerici bir Anayasa topluma kabul ettirilmeye calisilmaktadir. Siyasal demokrasi ve laiklik tartismalari icersinde uygarlik birikimlerimiz ve kentlerimizin yagmalanmasinin gozardi edilmemesi icin bizler her zamankinden daha fazla caba gostermek durumundayiz.
Dunya Mimarlik Gunu nedeniyle 1-7 Ekim tarihleri arasinda duzenledigimiz Mimarlik Haftasi etkinlikleri Anayasa tartismalarinin gundemde oldugu bir ortamda gerceklesmektedir. Hafta boyunca mimarligimiz ve kentlerimiz sergi, soylesi, atolye calismalari, film festivali gibi etkinliklerle yeniden sorgulanirken, Anayasa tartismalarina da mesaj iletmeyi hedefliyoruz. Yagmanin Anayasasi yerine; gercekte gereksinimimiz olan ve Birlesmis Milletlerin 2007 yili Dunya Mimarlik Gunu temasi olarak onerdigi "Adil Kentler, Guvenli Kentler"in de dayanagi olan bir Anayasanin savunulmasi cabasinda tum meslektaslarimizla ve Istanbul’a sahip cikan duyarli yurttaslarimizla birlikte olmak istiyoruz.
Hepimizin Dunya Mimarlik Gunu kutlu olsun.
TMMOB Mimarlar Odasi
Istanbul Buyukkent Subesi
Yonetim Kurulu
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Yazar: Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi