YENI ZELANDA HUKUMETI DEMIRYOLLARI VE FERIBOT SIRKETLERINI DEVLETLEŞTİRDİ
Ülkemizde 1 Temmuz "Denizcilik ve Kabotaj Bayramı" içi ve amacı boşaltılıp kutlanırken ve de TCDD limanları haraç mezat satılıp, yasalaştırılmasına çaba harcanan Demiryolu Kanunu ile TCDD tasfiye edilmek istenirken çok uzaklardan sevindirici bir uygulamanın haberi geldi.
Yeni Zelanda’nın kadın Başbakanı Helen Clark’in liderliğindeki koalisyon hükümeti 1 Temmuz 2008 tarihinde bayram olarak ilan edilen yeni şu kararı aldı.
1993 yılında (15 yıl önce) özelleştirilmiş bulunan ve sürekli kamu kaynaklarıyla desteklenen ve mali skandallarla sarsılan ulusal demiryolları ve feribot isletmeleri 1 Temmuz 2008 günü itibarıyla yeniden devletleştirildi ve yeni kamu kurumuna "KiwiRail" adı verildi.
Bu önemli karar Yeni Zelanda koalisyon hükümetinin aldığı ilk devletleştirme kararı değildir. Başbakan Helen Clark Hükümeti bundan önce de 13 yıllık bir özelleştirme döneminden sonra sürekli zarar ederek iflas aşamasına gelen Air New Zealand ulusal havayolunu şirketini yeniden devletleştirmiş idi.
http://www.haberlin k.com/news. php?a=30409& b= linkindeki habere göre Yeni Zelanda Hükümeti
özelleştirdiği Demiryollarını tekrar geri alırken ucuza sattığını çok daha pahalıya geri almıştır. Ülkemizde ki özelleştirmelerde yaşanabilecek sorunlara örnek olabilecek bir durum olup hala TCDD ve diğer kamu kuruluşlarına özelleştirme ve tasfiyeyi dayatanlara bir adet Metin Uca’nın Yeni Zelanda kültüründen bize aktardığı "HAKA" dansını yolluyoruz.
NOT: Bu haberin İngilizce metni aşağıdadır.
New Zealand government renationalises rail and ferries
Posted: 1st July 2008 | 2 Comments
NEW Zealand’s rail and ferry services were taken back into government
ownership on 1 July and renamed KiwiRail — and the former prime minister
who oversaw privatisation 15 years ago has been put in charge.
Jim Bolger, who was prime minister of the opposition conservative National
Party, which sold the railways in 1993, was announced by the present Labour
government as head of the new interim company to run the network.
The Bolger government received $NZ328 million (£125 million) in 1993 when
it became the first country in the world to fully privatise its railways as
a single entity.
It sold the network to a consortium headed by US-based Wisconsin Central
and a local investment bank. The Wisconsin-led consortium later went on to
buy British Rail’s freight services and operate them as EWS — now owned by
German Railways.
The New Zealand rail and ferry operations were sold in 2004 to Australia’s
Toll Holdings, while the government bought back the infrastructure. Toll
Holings Ltd today received a total of $NZ690 million (£363 million) from
the government. The price includes a rail and car ferry, which crosses Cook
Strait separating the North and South islands, and the leases on two other
ferries.
Launching KiwiRail, finance minister Dr Michael Cullen said: "For a decade
after its sale, there were stories of financial scandal, of asset-stripping, and of neglect.
"In recent years,
Toll Holdings has worked hard to turn this around, but in
the end all have acknowledged that it is not possible to run an effective
rail network in New Zealand without significant financial support from the
New Zealand taxpayer.
"By bringing our rail system back into public ownership — following the
buyback of the tracks four years ago — we will spare future generations
from subsidising a private rail operator and will be able to create an
integrated, sustainable transport system."
He added: "New Zealand’s rail network is now back in New Zealand’s hands.
We will now be able to make the investments necessary to develop a
world-class 21st century rail system for New Zealanders."
Prime Minister Helen Clark said government ownership would allow it to make
strategic decisions and investments to help rail make New Zealand more
sustainable.
"One locomotive can pull the equivalent freight of 65 trucks," she said.
The Prime Minister said by 2040 the government hoped that total freight
transport movements would more than double.
• The 1 July deal was the New Zealand Labour government’s second major
transport renationalisation. It bought back Air New Zealand after it nearly
collapsed in 2001, 13 years after the carrier had been priva
Biz bu yoldan geçmiştik…
Bu haber http://www.evrensel.de/index.php?news=4193 linkinden alınmıştır.
Almanya’nın çıktığı özelleştirme yolundan bazı ülkeler süklüm püklüm geri dönüyorlar. Geçtiğimiz günlerde Federal Bakanlar Kurulu, devlet demiryollarının gerçek anlamda özelleştirilmesi için ilk ciddi adımları atmıştı.
Almanya hükümeti devlet demiryollarının yüzde 24,9’unun özel sermayeye peşkeş çekilmesini karar altına aldığı günlerde ise dünyanın bir diğer ucunda, Yeni Zelanda’da hükümet, ülkede 1993’te başlatılan özelleştirme dalgasının büyük bir hata olduğunu ilan edip demiryollarını yeniden devletleştiriyor.
Ders oldu!
Financial Times Deutschland (FTD) gazetesinin verdiği bilgiye göre, Yeni Zelanda’nın sosyal demokrat Başbakanı Helen Clark, Pazartesi günü yaptığı açıklamada, "Hükümetimiz 1993 yılında özelleştirilen ve bugün New Zealand Rail adını taşıyan demiryollarını yeniden devletleştirmiştir" dedi. Hükümetin New Zealand Rail için 665 milyon Yeni Zelanda dolar (337 milyon ABD doları) ödediğini bildiren Clark, "Gelinen yerde yapacak başka bir şey kalmamıştı" dedi.
Ülkenin Maliye Bakanı Michael Cullen ise, "Özelleştirme ülkemiz için çok acı veren bir ders oldu" dedi. 2003 yılında demiryolu ağını devletleştirdiklerini hatırlatan Cullen, "Fakat o dönemde bir hata daha yapmıştık. Bütün şirketi devletleştirmek yerine sadece bir kısmını devletleştirmiştik, bugün bunun da bir hata olduğunu gördük" dedi.
Kime yaradı?
Yeni Zelanda hükümeti 1993 yılında başlattığı özelleştirme dalgasında devletin elindeki neredeyse bütün kurumlar özel sermayeye peşkeş çekilmişti. Özel sermayenin daha verimli çalışacağı, daha iyi hizmet vereceği iddiası ile yapılan özelleştirmelerde, ülkenin demiryolları şirketi bir bütün olarak (demiryolu ağı, kargo ve ulaşım bölümleri) 328 milyon Yeni Zelanda doları karşılığı ABD’li Wisconsin Demiryolları şirketine satılmıştı.
İlk adımda şirketin ismini değiştiren Amerikalı patronlar ardından şirketin para getirecek önemli bölümlerini satmışlardı. 1990’lı yılların sonuna kadar birçok bölümü satan, iyi işlemeyen hatları kapayan Amerikalı patronlar, şirketin borsa değerini dokuza katlamışlardı. Peş peşe kâr rekorları kıran Wisconsin Demiryolları, bu arada şirkete yatırım yapmayı da durdurmuştu. Ray sisteminin önemli ölçüde kullanılmaz hale gelmesi, lokomotiflerin ve vagonların yenilenmemesi ve sonunda kazaların artması bardağı taşıran "son damla" olmuştu.
2003 yılında "acil fren" yaptığını söyleyen hükümet demiryolu ağını devletleştirdi ama kargo ve yolcu taşıma bölümlerini bu kez 395 milyon Yeni Zelanda doları karşılığı Avustralyalı yatırım şirketi Toll Holdings’e sattı. Ancak Toll Holdings’de verdiği yatırım sözlerinin hiçbirini tutmadığı gibi hükümetle, demiryolu ağına ödemesi gereken kiralar üzerine çatışmaya girdi.
Beş yıl geçtikten sonra ise hükümet, Toll Holdings’e 665 Yeni Zelanda dolar ödeyerek geri kalan iki bölümü de devletleştirdi. Hükümetin bugün "özelleştirme ülkemiz için çok acı veren bir ders oldu" demesi pek fazla bir işe yaramıyor. Nitekim demiryolları şirketi iki kez satıldı ve iki kez yeniden satış fiyatının neredeyse iki katı para ödeyerek geri alındı. Halka ait mallar önce yok fiyatına satıldı ardından yine halkın ödediği vergilerle geri satın alındı. Bu dönem halkın çektiği eziyet, kazalarda yaralananlar, hayatlarını kaybedenler ise işin cabası.
Almanya’da geri dönüş olur mu?
Financial Times Deutschland gazetesi dünkü sayısında, "demiryolları geri geliyor" başlığı altında verdiği haberde "Almanya’nın çıktığı özelleştirme yolundan Yeni Zelanda geri dönüyor" denildi. Almanya’daki özelleştirmelerin tartışılması gerektiği bildirilen haber, "Yeni Zelanda özelleştirmeden acılı bir ders" çıkardı" denildi.
Buna rağmen "Almanya’da geri dönüş olur mu" sorusunu sormak içinde henüz erken görünüyor. Anlaşılan önce burada da özel tekellerin demiryollarını yağmalaması, halka eziyet çektirmesi gerekiyor.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Yazar: www.kentvedemiryolu.com