3. Köprüye Hayır Marmaray’a Evet’mi

3. Köprü Yerine Yaşam Platformu’nun Kadıköy’de 26.12.2010 tarihinde düzenlediği mitingde, “3. köprüye hayır” denildi. HES’lere, termik santrallere, kentsel dönüşüm projelerine karşı dereleri, konutları ve yaşam alanlarını savunmaya geldiklerini söyleyen binlerce kişi, “Ormanıma, suyuma, mahalleme dokunma” dedi

İstanbul’a yapılmak istenen 3. köprüye karşı İstanbullular, Kadıköy’de buluştu. Mitinge, Karadeniz, Sinop Gerze ve Bursa’dan da katılım sağlandı. Tepe Nautilus önünde toplanan çevreciler, buradan saat 13.00 da Kadıköy Meydanı’na doğru yürüyüşe geçtiler.

Karadeniz İsyandadır Platformu, 26. Aralık’ta “Köprü Talan, Kanun Yalan, İsyana Devam!” pankartı ile Loç, Macahel, Hemşin, Bartın Platformu, Trabzon Araklı, Çoruh Aksu ve Çayeli Senoz Vadileri ve yaşam savunucularıyla derelerin, doğanın ve yaşamın talanına karşı Kadıköy’deydi…

Yürüyüş sırasında sık sık “3. köprünün mimarı olmayacağız”, “AKP elini boğazımdan çek”, “Dereler özgürdür, özgür akacak”, “3. köprü cinayettir”, “Termiğe inat yaşasın hayat”, “Kentsel dönüşüme hayır” sloganları atıldı.

Mitinge, Karadeniz İsyandadır, Loç Vadisi’ndeki HES’lere karşı mücadele eden Sarı Yazmalılar, TMMOB, KESK, Derelerin Kardeşliği Platformu, İstanbul Tabip Odası, ESP, ÖDP, EMEP, SDP, Halkevleri, yöre dernekleri, Ayazma mağdurları, Gülsuyu-Gülensu Yaşam ve Dayanışma Merkezi, Konut Hakkı Koordinasyonu, Direnişin Ritmi, Suyun Ticarileştirilmesine Hayır Platformu’nun da aralarında bulunduğu çok sayıda kurum katıldı. Mitingte, İlkay Akkaya, Bandista, Vova Müzik Grubu ve Hilmi Yarayıcı da yer aldı.

Mitingde, 3. köprüye karşı çıkılmasının yanı sıra, hidroelektrik santraller, termik santraller, kentsel dönüşüm projelerine “hayır” denildi. Doğayı, su havzaları ve ormanları, sermayenin hizmetine sunan, halkın yaşam alanlarını elinden alan düzenlemelere izin vermeyeceğini haykıran binlerce kişi, sermayenin çıkarları doğrultusunda yaşama geçirilmek istenen bütün projelere karşı mücadele edeceklerini söyledi.

3. Köprü Yerine Yaşam Platformu Sözcüsü ve TMMOB Orman Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Kader Cihan, “suyumuza, ormanımıza, toprağımıza, evimize ve emeğimize göz koyanlara karşı, İstanbul’u ve yaşamı savunmak için bir araya geldiklerini” söyledi. Cihan, “Şimdi burada, daha çok kısa bir zaman önce, faili meçhul bir cinayete kurban edilen Haydarpaşa Garı’nın tam karşısında, aynı ortak davayı savunmak için birlikteyiz” dedi. 3. köprünün yapılmasının sel felaketlerinin artması, su havzalarının ve havanın kirlenmesi, kentsel yıkımın hızlanması anlamına geleceğine dikkat çeken Cihan şunları söyledi: “AKP iktidarını, rant çevrelerini ve onların borazanlarını buradan bir kez daha uyarıyoruz: Kentleri, doğayı ve yaşam alanlarını katledenler de; İstanbul’a karşı yeni cinayetler planlayanlar da, insana ve yaşama karşı, suç üstüne suç işleyenler de sizlersiniz! Bizler, yaşam savunucuları olarak, bu suçlar karşısında, insanın ve doğanın, en temel haklarını inatla savunmaya devam edeceğiz. 3. köprü yerine yaşamı, 3. köprü yerine toplu, parasız, kamusal ulaşım hakkımızı, 3. köprü yerine ormanlarımızı ve suyumuzu, 3. köprü yerine İstanbul’u savunacağız.” İstanbul halkının sesine kulak verilmesini ve 3. köprü projesinden vaz geçilmesini isteyen Cihan şöyle konuştu: “Kentsel yıkıma ve rantçı inşaat şirketine karşı, 33 haftadır sokakta direnen Ayazma halkından, kırsal yıkıma ve katliamcı HES şirketine karşı, 20 gündür sokakta nöbet tutan sarı yazmalı teyzelere uzanan direniş kardeşliğimizi büyüteceğiz. İstanbul’un Karadeniz kıyısındaki Sarıyer ve Beykoz ilçelerinden, Karadeniz sahil yolunun en ucundaki Hopa’ya, Munzur’dan Rize’ye uzanan ortak mücadelemizi daha da geliştireceğiz. 3. rant köprüsüne karşı yükselttiğimiz mücadeleye, İstanbul’u ve yaşamı savunmak için hep birlikte sahip çıkacağız.”　

TMMOB Genel Başkanı Mehmet Soğancı, derelerin, ormanların, sit alanlarının satılmasına izin vermeyeceklerini ifade etti. Soğancı, “Sinop’ta direnenler sesini, Karadeniz’de direnenler sesini, Alevilerin, Kürtlerin, barınm hakkı için direnenlerin sesiyle birleştirmeliyiz. Sloganımız tektir, kurtuluş yok tek başına ya hep beraber ya hiç birimiz” şeklinde konuştu.

Suyun Ticarileştirilmesine Hayır Platformu adına söz alan Prof. Dr. Beyza Üstün, 3. köprünün İstanbul’un su havzalarını ve kuzey ormanlarını tehdit ettiğini söyledi. Alibeyköy Barajı başta olmak üzere birçok barajın yapılaşma nedeniyle kirleneceğini ve kullanılamaz hale geleceğini kaydeden Üstün, “3. köprü projesi, ormanların, suyun, havzaların sermayenin hizmetine sunulmasıdır. Bu doğanın yıkımıdır. Suyun ticarileştirildiği her yerde halkın yoksullaşmasıdır ” dedi.

Topkoparan Derneği Başkanı Ömer Kirişçi , Kentsel dönüşüm adı altında yürütülen rant planına karşı mahallelerinde kurdukları derneklerle direndiklerini anlattı. Kirişçi, depreme önlem almak adı altında, yoksulların barınma hakkının ellerinden alındığına dikkat çekti.

Konuşmaların ardından kürsüden Loç Vadisi’ne kepçelerle girildiği, baraj inşaatının yeniden başladığı duyuruldu. Buna kitle “Loç Vadisi darda, herkes isyanda” sloganı ve ıslıklarla tepki gösterdi.

 

Edip Akbayram, Tarık Akan, İlkay Akkaya, Aytaç Arman, Rutkay Aziz, Sevinç Erbulak, Fuat Saka,Ezginin Günlüğü, Moğollar, Arif Sağ, Emre Saltuk, Onur Akın, Suavi, Vedat Türkali ve Eşber Yağmurdereli gibi birçok sanatçının destek verdiği miting İlkay Akkaya ve Bandista’nın müzik dinletisi ile sona erdi.

Miting alanında birçok el ilanı broşür dağıtıldı. Bunlardan biride 3.köprü yerine yaşam platformunun hazırladığı İKK Ölçü dergisinin eki olarak gösterilen “köprü değil yaşam, 3. Köprüye hayır demek için en az 10 nedenimiz var” adlı broşürde 3. Köprüye karşı çıkmamız için gösterilen on nedende biri olan 4. nedende “ancak İstanbul’da iki yaka arasındaki toplu ulaşımda deniz ulaşımının payı düşük; iki yaka arasında inşa edilmekte olan raylı sistemin bitirilmesi için yeterli çaba gösterilmemekte ve karayolu ağırlıklı bireysel ulaşım teşvik edilmektedir” 5. neden de ise “Bunun yanında yeni köprü yerine inşaasına başlanılan raylı geçişin biran önce hizmete geçirilmesi sağlanmalı ve iki yaka arasındaki geçişlerde deniz taşımacılığının payının arttırılmasına çalışılmalıdır.” denilmiştir.

3. Köprüye karşı çıkan bileşenler arasında Marmaray projesine karşı çıkanlarda (Haydarpaşa Dayanışması) bulunmasına rağmen 3.köprüye karşı çıkan platformun yürütmesi neden bu çelişki içine düşmektedir.

Meslek Odalarının hangi tarihte yaptıkları belli olmayan ancak Oktay Ekinci’nin Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Başkanlığını yaptığı 1992-1996 yılları arasında yaptıkları ortak açıklamada “İstanbul’un kentiçi ulaşın sorunu için tek seçenek raylı boğaz tüp geçişidir” diye yaptıkları açıklamadan geri dönemeyişleridir.

Ancak Meslek Odalarımız bilmedirler ki Marmaray boğaz geçişi İstanbul’un trafiğine çözüm sağlamayacaktır. Bunu görmek için Metrobüs gerçeğine bakınız. Metrobüs uygulamasından sonra özel araç kullanımı kaçta kaç azalmıştır. Trafikte ki sıkışmaya baktığınızda hiçbir fayda sağlamadığını metrobüse talebin iptal edilen dolmuş ve otobüs hatlarından kaynaklandığını görmekteyiz. Marmaray’da da olacak budur.

Gelelim broşürdeki deniz ulaşımı payı düşük iddiası ile Marmaray projesinin karşılaştırmasına. Evet deniz ulaşımı payı düşük bunun ortadan kaldırılması ise Marmaray projesinin gerçekleşmesi ile alakası yoktur. İBB işletim hakkını devraldığı Şehirhatları vapur işletmesini önce BİT olan İDO’ya devrederek kısmen özelleştirdiği, daha sonra ise başka şirkete satarak boğazdaki iskeleleri kapatarak deniz ulaşımına vurulan darbenin sonucudur.

İktidarın Marmaray projesini bitirmek istemediği savsakladığı iddiasının ise gerçekle hiçbir ilgisi yoktur. Marmaray arkeoloji kazılarında tarihe arkeolojiye sahip çıkan mimarlar arkeologlar projeyi engelledikleri için işten atılmışlardır. Topkapı sarayının duvarlarında çatlama meydana gelmesine rağmen tünel açmaya devam etmişlerdir.

Marmaray projesi tıpkı 3 köprü projesi gibi çevreye doğaya insana saygısız bir projedir. Gebze civarında kesilen orman tüm girişimlerimize rağmen engellenememiştir. Bu proje kapsamında 29 tane tarihi istasyon binası ve tesisi yıkılacaktır. Bu proje mihenk noktası alınarak Haydarpaşa ve Sirkeci garlarında kentsel dönüşüm projeleri hayata geçirilecektir.

Buraya kadar anlattıklarımız anlaşılmadı ise 3. Köprüye karşı Marmaray’ı önerenler şu sorunun yanıtını bulmaya çalışsınlar.

Marmaray projesi gerçekleştikten ve İstanbul trafiğine çözüm olmadığı görüldükten sonra 3. eya 4. Köprüye hangi gerekçe ile itiraz edecekler.

Bununla birlikte metrolarda uzun süre yer altındaki yaşamın kişiler üzerindeki olumsuz etkileri (psikolojik) Avrupada tartışılmaya başlanmıştır. İş ve ev arasında yalnızca ulaşım anında doğa ile başbaşa kalma imkanı olan emekçilerin bu süreleri de toprak altında tüketmeleri davranış bozukluklarına neden olduğu ileri sürülmektedir. Ayrıca toplumun düşük gelirlileri toprak altına itilirken üst gelir tabakası toprak üstünde yaşamakta ve tıpkı Marmaray projesinde olduğu gibi metrolar kentsel ve rantsal dönüşüm projelerine ortam yaratmaktadır.

  

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Yazar: kentvedemiryolu