Kent ve Demiryolu Menü

Kalıcı Başlantı:

Yolcu Trenleri Gecikmeli Çalışıyor

(yorumlar kapalı)

resim27 Eylül ila 1 Ekim 2009 tarihleri arasında İstanbul’da düzenlenecek 10.Ulaştırma Şurası öncesi Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası (BTS) tarafından yapılan basın açıklamasında iktidarın "demiryollarını devlet politikası haline getirdik" söylemi eleştirilerek hızlı tren dışındaki yolcu trenlerine önem verilmediği ve çok tehirli işletildiği belirtilmiştir.

 

BASINA VE KAMUOYUNA

Ülkemizde uygulanan yanlış ulaşım politikalarının sonuçlarını ulaşımın her modun da olduğu gibi demiryollarında da görmekteyiz. Özellikle son yıllarda AKP hükümeti de "Demiryollarını devlet politikası haline getirdik" söylemi altında bu politikaları kamuoyunu yanıltarak ısrarla sürdürmektedir.

198 km.lik Esenkent-Hasanbey arası hızlı tren işletmeciliğinin öne çıkartıldığı, 11 bin km konvansiyonel mevcut demiryolunun ise kendi kaderine terk edildiği bir süreci yaşamaktayız.

TCDD Yönetiminin öne çıkardığı Hızlı Tren Projesi bu haliyle, demiryollarının tasfiyesinde bir perdeleme aracı olarak bilinçli bir şekilde kullanılmaktadır.

11 bin km.lik demiryolunun da Ulaştırma Bakanlığı bünyesinde olduğunu hatırlatmak ve demiryollarımızın mevcut durumunu bir nebzede olsa kamuoyu ile paylaşmak amacıyla Sendikamız tarafından bu hatlarda çalışan anahat yolcu trenlerinin tehirleri (gecikme) konusunda bir araştırma yapılmış ve araştırmanının sonuçları bir rapor olarak ekte sunulmuştur.

10.Ulaştırma Şurasının başladığı bugün demiryollarımızın mevcut durumuna ışık tutmayı amaçlayan raporumuzu bilgilerinize sunarız.

Saygılarımızla. 27.09.2009

BTS MERKEZ YÖNETİM KURULU

 

BİRLEŞİK TAŞIMACILIK ÇALIŞANLARI SENDİKASI

ANAHAT YOLCU TREN TEHİR (GECİKME) RAPORU

25 EYLÜL 2009 ANKARA

TCDD YOLCU TRENLERİ GECİKMELİ ÇALIŞIYOR!

153 yıllık altyapı üzerinde işletmecilik faaliyetlerinin sürdürüldüğü demiryolu sistemimizin ciddi dar boğazlarla karşı karşıya olduğu açıktır. Bu gün itibariyle demiryolu güzergâhının % 95’i tek hatlıdır. Hatların % 18,2 sinde kurpların yarıçapı 500 m’den küçüktür. Yarıçapı 1500 m’den küçük kurpların oranı ise % 32’dir. Toplam hatların % 25’inde eğim %o10’un üzerindedir. Toplam hatlardaki rayların % 47,6’sının yaşı 21’in üzerindedir. Hatların % 11,7’sinde ise halen çelik traversler döşeli durumdadır. Öte yandan elektrikli hat uzunluğu % 21, sinyalli hat uzunluğu ise % 28’dir.

1950’li yıllardan bu yana uygulanan karayolu ağırlıklı ulaşım politikaları sonucu demiryollarımız ihmal edilmiş, gelinen süreçte diğer ulaştırma modları arasındaki yük ve yolcu taşımacılığındaki payı her geçen gün azalmış, mevcut 11 bin km demiryolu hattı ulaştırma sistemimiz içerisinde işlevsiz bir duruma getirilmiştir. Son 7 yıl içinde "demiryollarını devlet politikası haline getirildiğini" her fırsatta ifade eden Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) döneminde sadece 7 günlük anahat yolcu trenlerinin tehir (gecikme) durumu bile bunun aksini ortaya koymaktadır.

Demiryolu işletmeciliğinde tehirler (gecikmeler) verilen bir hizmetin kalitesi ve güvenilirliği ile demiryolu işletmesinin verimli çalışıp çalışmadığı acısından en önemli ölçülerden birisidir. Bu amaçla Sendikamız demiryollarımızda işletilen anahat yolcu trenlerinin yaptığı gecikmeleri tespit eden bunun sonucunu kamuoyu ile paylaşmayı amaçlamıştır.

Sendikamız tarafından 7 Eylül – 13 Eylül 2009 tarihlerini kapsayan 7 günlük dönemde çalışan 40 ana hat yolcu treninin varış garlarına ne kadar gecikme ile vardıkları araştırılmıştır. Araştırma kapsamına Bölgesel Yolcu Trenleri, Uluslar arası Trenler, Hızlı Tren ve Hızlı Tren Bağlantılı Yolcu Trenleri ile Banliyö Trenleri dahil edilmemiştir.

TABLO : 1

TCDD HATLARINDA İŞLETİLEN ANA HAT YOLCU TREN GECİKMELERİ

SIRA

TRENİN ADI

GÜZERGAHI

İŞLEDİĞİ GÜN

TARİFE SEYAHAT SÜRESİ
(Saat)

SEFER BAŞINA ORTALAMA GECİKME SÜRESİ(Dk.)

1

Fatih Ekspresi

Haydarpaşa-Ankara

Her gün

7,53

59

2

Fatih Ekspresi

Ankara-Haydarpaşa

Her gün

7,43

48

3

Anadolu Ekspresi

Haydarpaşa-Ankara

Her gün

8,38

28

4

Anadolu Ekspresi

Ankara-Haydarpaşa

Her gün

9,00

28

5

Ankara Ekspresi

Ankara-Haydarpaşa

Her gün

8,37

62

6

Ankara Ekspresi

Haydarpaşa-Ankara

Her gün

8,37

49

7

Boğaziçi Ekspresi

Haydarpaşa-Ankara

Her gün

9,08

57

8

Boğaziçi Ekspresi

Ankara-Haydarpaşa

Her gün

8,46

78

9

Van Gölü Ekspresi

Haydarpaşa-Tatvan

Haftada 2 gün

39,22

171

10

Van Gölü Ekspresi

Tatvan-Haydarpaşa

Haftada 2 gün

38,04

308

11

Güney Ekspresi

Haydarpaşa-Kurtalan*

Haftada 4 gün

36,01

555

12

Güney Ekspresi

Kurtalan*-Haydarpaşa

Haftada 4 gün

35,54

377

13

Meram Ekspresi

Haydarpaşa-Konya

Her gün

12,59

42

14

Meram Ekspresi

Konya-Haydarpaşa

Her gün

13,3

36

15

İç Anadolu Mavi

Haydarpaşa-Adana

Her gün

18,05

62

16

İç Anadolu Mavi

Adana-Haydarpaşa

Hergün

18,58

44

17

Doğu Ekspresi

Haydarpaşa-Kars

Her gün

36,08

196

18

Doğu Ekspresi

Kars-Haydarpaşa

Her gün

36,57

176

19

9 Eylül Mavi Treni

Basmane**-Ankara

Her gün

13,16

116

20

9 Eylül Mavi Treni

Ankara-Basmane**

Her gün

12,51

91

21

İzmir Mavi Treni

Basmane**-Ankara

Her gün

13,45

77

22

İzmir Mavi Treni

Ankara-Basmane**

Her gün

13,19

66

23

Karesi Ekspresi

Basmane**-Ankara

Her gün

14,25

121

24

Karesi Ekspresi

Ankara-Basmane**

Her gün

14,25

77

25

Ege Ekspresi

Basmane**-Afyon

Her gün

11,2

78

26

Ege Ekspresi

Afyon-Basmane**

Her gün

11,15

50

27

Çukurova Ekspresi

Adana-Ankara

Her gün

12,05

115

28

Çukurova Ekspresi

Ankara-Adana

Her gün

11,23

73

29

Erciyes Ekspresi

Adana-Kayseri

Her gün

5,48

52

30

Erciyes Ekspresi

Kayseri-Adana

Her gün

5,34

21

31

Fırat Ekspresi

Adana-Elazığ

Her gün

10,42

76

32

Fırat Ekspresi

Elazığ-Adana

Her gün

10,54

62

33

Yolcu Ekspresi

Adana-Diyarbakır

Her gün

14,21

114

34

Yolcu Ekspresi

Diyarbakır-Adana

Her gün

14,16

107

35

4 Eylül Mavi Treni

Ankara-Malatya

Her gün

15,29

66

36

4 Eylül Mavi Treni

Malatya-Ankara

Her gün

15,3

108

37

Erzurum Ekspresi

Ankara-Kars

Her gün

26,48

160

38

Erzurum Ekspresi

Kars-Ankara

Her gün

25,56

101

39

Karaelmas Ekspresi

Ankara-Zonguldak

Haftada 3 gün

9,55

11

40

Karaelmas Ekspresi

Zonguldak-Ankara

Haftada 3 gün

9,42

73

*Güney Ekspresi haftada 1 gün Kurtalan Gar’a devam etmeyerek Diyarbakır’da kalmakta, yine haftada 1 gün Diyarbakır’dan Haydarpaşa’ya gitmektedir. Bu nedenle 1 günlük tren seferinin Diyarbakır varışı dikkate alınmıştır.

** Çalışmalar nedeniyle Basmane Gar’a tren kabulü yapılamadığından Basmane kalkış ve varışlı trenler Ulukent istasyonundan kalkmakta veya seferler bu İstasyonda son bulmaktadır. Bu nedenle çalışmamızda trenlerin Ulukent İstasyonu varış ve kalkış saatleri dikkate alınmıştır.

Basmane-Bandırma arası çalışan 6 ve 17 Eylül Ekspreslerinin sel nedeniyle anılan tarihlerde seferleri düzenli yapılamadığı için çalışmaya dahil edilmemiştir.

Yapılan araştırma sonucunda;

Varış istasyonuna en fazla gecikme ile varan ilk 10 tren (gecikme süresine göre) aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. En fazla gecikme yapan bu ilk 10 tren incelendiğinde ilk 7 trenin Doğu ve Güney Doğu Anadolu Bölgesine çalışan yolcu trenleri olduğu dikkat çekmektedir. Haydarpaşa-Kurtalan arasında çalışan Güney Ekspresi seyahat süresi olan 36 saat 01 dakikanın %26’sına denk gelen 9 saat 55 dakika ortalama sefer gecikmesi yaptığı tespit edilmiştir. Güney Ekspresi’nin Kurtalan**-Haydarpaşa seferinde ise yaptığı 6 saat 17 dakika ortalama sefer gecikmesi ile de 35 saat 55 dakika olan seyahat süresinin %17,5’sine denk düşen bir gecikme yaparak tabloda 2.sırada yer almıştır.

TABLO: 2

TCDD HATLARINDA EN FAZLA TEHİR ( GECİKME) İLE SEFER YAPAN 10 ANA HAT YOLCU TRENİ

TRENİN ADI

GÜZERGAHI

İŞLEDİĞİ GÜN

SEYAHAT SÜRESİ
(Saat)

SEFER BAŞINA ORTALAMA GECİKME SÜRESİ (Dk.)

Güney Ekspresi

Haydarpaşa-Kurtalan

Haftada 4 gün

36,01

555

Güney Ekspresi

Kurtalan-Haydarpaşa

Haftada 4 gün

35,54

377

Van Gölü Ekspresi

Tatvan-Haydarpaşa

Haftada 2 gün

38,04

308

Doğu Ekspresi

Haydarpaşa-Kars

Her gün

36,08

196

Doğu Ekspresi

Kars-Haydarpaşa

Her gün

36,57

176

Van Gölü Ekspresi

Haydarpaşa-Tatvan

Haftada 2 gün

39,22

171

Erzurum Ekspresi

Ankara-Kars

Her gün

26,48

160

Karesi Ekspresi

Basmane-Ankara

Her gün

14,25

121

9 Eylül Mavi Treni

Basmane-Ankara

Her gün

13,16

116

Çukurova Ekspresi

Adana-Ankara

Her gün

12,05

115

Varış istasyonuna en az gecikme ile varan ilk 10 tren (gecikme süresine göre) aşağıdaki tablada gösterilmiştir.

TABLO: 3

TCDD HATLARINDA EN AZ TEHİR ( GECİKME) İLE SEFER YAPAN 10 ANA HAT YOLCU TRENİ

TRENİN ADI

GÜZERGAHI

İŞLEDİĞİ GÜN

SEYAHAT SÜRESİ
(Saat)

SEFER BAŞINA ORTALAMA GECİKME SÜRESİ (Dk.)

Karaelmas Ekspresi

Ankara-Zonguldak

Haftada 3 gün

9,55

11

Erciyes Ekspresi

Kayseri-Adana

Her gün

5,34

21

Anadolu Ekspresi

Haydarpaşa-Ankara

Her gün

8,38

28

Anadolu Ekspresi

Ankara-Haydarpaşa

Her gün

9,00

28

Meram Ekspresi

Konya-Haydarpaşa

Her gün

13,3

36

Meram Ekspresi

Haydarpaşa-Konya

Her gün

12,59

42

İç Anadolu Mavi

Adana-Haydarpaşa

Her gün

18,58

44

Fatih Ekspresi

Ankara-Haydarpaşa

Her gün

7,43

48

Ankara Ekspresi

Haydarpaşa-Ankara

Her gün

8,37

49

Ege Ekspresi

Afyon-Basmane*

Her gün

11,15

50

Yine en fazla yolcu taşımacılığının yapıldığı Ankara-Haydarpaşa-Ankara arasında sefer yapan 4 ana hat ekspres yolcu trenleri incelendiğinde;

En fazla ortalama sefer gecikmesi 1 saat 18 dakika ile Ankara-Haydarpaşa seferini yapan Boğaziçi Ekspresi tablonun başında yer almaktadır. Bu güzergâhta en az gecikme ile Ankara-Haydarpaşa ve Haydarpaşa-Ankara arasında sefer yapan Anadolu Ekspreslerinin süresi 28′ er 6 dakika ortalama sefer gecikmesi yaptıkları tespit edilmiştir. Özellikle demiryollarının prestij trenlerinden Fatih Ekspresi’nin Haydarpaşa-Ankara seferinde ortalama 59 dakika, Ankara-Haydarpaşa seferinde ise 48 dakika ortalama sefer gecikmesi dikkate değerdir.

TABLO: 4

ANKARA-HAYDARPAŞA-ANKARA

GÜZERGÂHINDA ÇALIŞAN ANA HAT YOLCU TRENLERİNİN TEHİR ( GECİKME) DURUMU

TRENİN ADI

GÜZERGAHI

İŞLEDİĞİ GÜN

SEYAHAT SÜRESİ
(Saat)

SEFER BAŞINA ORTALAMA GECİKME SÜRESİ(Dk.)

Boğaziçi Ekspresi

Ankara-Haydarpaşa

Her gün

8,46

78

Ankara Ekspresi

Ankara-Haydarpaşa

Her gün

8,37

62

Fatih Ekspresi

Haydarpaşa-Ankara

Her gün

7,53

59

Boğaziçi Ekspresi

Haydarpaşa-Ankara

Her gün

9,08

57

Ankara Ekspresi

Haydarpaşa-Ankara

Her gün

8,37

49

Fatih Ekspresi

Ankara-Haydarpaşa

Her gün

7,43

48

Anadolu Ekspresi

Haydarpaşa-Ankara

Her gün

8,38

28

Anadolu Ekspresi

Ankara-Haydarpaşa

Her gün

9,00

28

Yine Ankara-İzmir-Ankara arasında çalışan 3 Ekspres ana hat yolcu treni incelendiğinde;

En fazla ortalama sefer gecikmesi 2 saat 1 dakika ile Basmane–Ankara sefer yapan Karesi Ekspresi tablonun başında yer almaktadır. Bu güzergahta en az gecikme ile Ankara-Basmane arasında sefer yapan İzmir Mavi Treninin süresi 1 saat 6 dakika ortalama sefer gecikmesi yaptığı tespit edilmiştir. Böylece bu hatta çalışan ekspres trenlerin en az 1 saat üzerinde ortalama sefer gecikmesi ile varış istasyonlarına vardıkları tespit edilmiştir.

TABLO: 5

ANKARA-İZMİR-ANKARA

GÜZERGÂHINDA ÇALIŞAN ANA HAT YOLCU TRENLERİNİN TEHİR ( GECİKME) DURUMU

TRENİN ADI

GÜZERGAHI

İŞLEDİĞİ GÜN

SEYAHAT SÜRESİ
(Saat)

SEFER BAŞINA ORTALAMA GECİKME SÜRESİ(Dk.)

Karesi Ekspresi

Basmane*-Ankara

Her gün

14,25

121

9 Eylül Mavi Treni

Basmane*-Ankara

Her gün

13,16

116

9 Eylül Mavi Treni

Ankara-Basmane*

Her gün

12,51

91

İzmir Mavi Treni

Basmane*-Ankara

Her gün

13,45

77

Karesi Ekspresi

Ankara-Basmane*

Her gün

14,25

77

İzmir Mavi Treni

Ankara-Basmane*

Her gün

13,19

66

Tablo 1’de de görüleceği gibi bütün yolcu trenleri gecikmeli olarak çalışmaktadır. Çalışma kapsamında incelenen 40 anahat yolcu trenin sefer başına ortalama gecikmesi 1 saat 45 dakika olarak tespit edilmiştir.

GECİKME NEDENLERİ:

Gecikme nedenleri araştırıldığında aşağıdaki hususlar karşımıza çıkmaktadır;

1. Lokomotif ve Vagonlarla ilgili sorunlar:

· Vagon ve Lokomotiflerin bakım ve tamiratlarında çalıştırılan kalifiye personel eksikliği nedeniyle servis ve periyodik bakımlar zamanında ve istenilen biçimde mevzuata uygun yapılamadığı için sık sık vagon ve lokomotif arızaları meydana gelmektedir Vagon veya lokomotif değişimi gecikmelere neden olabilmektedir.

· Teknolojik gelişmelerle ilgili kullanıcı personelin yeterli eğitimden geçmemesi,

· Bazı trenlere verilen yolcu vagonlarının eski olmalarından dolayı sefer sırasında sık sık arızalanmaları,

· Yolun geometrisinin bozuk olduğu yerler nedeniyle lokomotif ve vagonlarda meydana gelen mekanik arızalar,

· Lokomotif temin edilememesi durumlarında bazen 120 km/saat hız yapan lokomotifler yerine 90 km/saat hız yapan lokomotifler verilmesi nedeniyle gecikme yaşanması,

 

resim

2. Tek hat işletmeciliği nedeniyle trenlerin istasyonlarda karşıdan gelecek treni beklemede geçirdiği süre nedeniyle gecikmeler olu

şabilmektedir. Son yıllarda özellikle Hareket Memuru ve Tren Teşkil Memuru eksikliği nedeniyle İstasyonların trafik hizmetlerine kapalı tutulması nedeniyle bu gecikmeler daha da artmaktadır.

3. Trafiğin sinyallerle idare edildiği hat kesimlerinde sinyal sisteminde çeşitli nedenlerle meydana gelen arızalar nedeniyle trenlerin kırmızı geçiş izni alması veya bölge zaman izni alması nedeniyle geçen süre nedeniyle gecikmeler olmaktadır. Bölge zaman izni ile seyir eden trenler mevzuat gereği en fazla 25 km/saat hız yapabildiklerinden gecikmeyle çalışmaktadırlar.

4. Esenkent –Sincan İstasyonları arasında yapımı devam eden Hızlı Tren hattı henüz işletmeye açılmadığı Sincan-Ankara arasında ise Hızlı Tren Hattı henüz gerçekleşmediği için Ankara-Eskişehir arasında çalıştırılan Yüksek Hızlı Trenler Ankara-Esenkent (40 km ) arasında konvansiyonel hatları kullanmaktadır. Bu nedenle Yüksek Hızlı Trenlerin gecikmemesi için diğer trenler bekletilerek çalıştırılmaktadır.

5. Yolla ilgili sorunlar:

· Uzun yıllardır yenilenmeyen hatlarda yapılan kısmi bakımlarının artık yetersiz kaldığı, yeterli ödenek ayrılmadığı için yol yenileme çalışmalarının yapılamadığı, yol ray ve malzeme sıkıntısının giderilemediği,

· Yol bakım ve yenileme makine parkının yetersizliği,

· TCDD Meslek Lisesinin kapatılması nedeniyle yol bakım ve onarım işlerinde çalıştırılan orta düzey kalifiye eleman sıkıntısı baş göstermiş olup, bunun yanında işçi ve Yol Çavuşu sıkıntısı nedeniyle de yol bakım onarımları da yeterli düzeyde yapılamadığı için trenler ancak sürat kısıtlamaları (takayyudat) ile çalıştırılmaktadır. Bu da tren gecikmelerinin en önemli nedenlerinin başında gelmektedir.

 

Sonuç olarak TCDD‘nin işletme maliyetini en fazla artıran unsurların arasında tren gecikmeleri gelmektedir. Meydana gelen her tren gecikmesi tek hat işletmeciliği yapılan demiryollarında diğer trenlerinde gecikmesine neden olarak demiryolu işletmecilini olumsuz etkilemektedir.

Tren gecikmeleri hem personel maliyetlerini artırmakta, hem de daha fazla personel istihdamını zorunlu kılmakta, personelin daha fazla çalışmasına neden olmaktadır. Gecikmeler aynı zamanda daha fazla enerji sarfına neden olmakta, enerji giderlerini yükseltmektedir. Buda aynı zamanda ülke ekonomisini de olumsuz etkilemektedir.

Trenlerin zamanında varış istasyonlarına ulaşamaması nedeniyle yolcular mağdur olmakta, Yolcuların demiryollarına olan güveni sarsılmakta, demiryollarının imajı olumsuz etkilenmekte, demiryolları diğer ulaşım araçlarına göre tercih edilmekten çıkmaktadır.

Trenlerin gecikmeli olarak çalışması, gecikmelerden sorumlu olmayan tren personel ile yolcuları karşı karşıya getirmektedir.

Tren gecikmelerinin önlenmesi için Demiryolları ile ilgili önceliklerin tespit edilerek buna göre bir planlanmanın yapılması zorunludur. Çağdaş bir demiryolu işletmeciliği tren gecikmelerinin olmadığı ya da en aza indirgendiği bir işletmeciliktir. Mevcut Demiryollarımızın bu standartlara yükselmesi için;

1. Yıllardır yenilenmeyen hatlarının acilen yenilenmeleri ve standartlarının yükseltilmesi,

2. Yol bakım ve onarımlarında çalıştırılacak kalifiye personel ve makine parkı eksikliğinin giderilmesi, ihtiyaç duyulan yol malzemelerinin zamanında temin edilmesi,

3. Öncelikle trafiğin yoğun olduğu güzergâhlardaki tek hat işletmeciliğinin çift hata çıkartılması,

4. Trafiğin yoğun olduğu hatlardan başlamak üzere trafiğin sinyalizasyon sistemiyle yürütüldüğü hatların yaygınlaştırılması,

5. Trafiğin yoğun olduğu hatlardan başlamak üzere elektrifikasyon sisteminin yaygınlaştırılması,

6. Vagon ve Lokomotiflerin bakım ve tamiratlarında çalıştırılan kalifiye personel eksikliğinin giderilmesi, ihtiyaç duyulan malzemelerin temini,

7. Yolcu vagonu ve lokomotif parkındaki eksikliklerin giderilmesi,

8. Trafikle ilgili personel ihtiyacının acil olarak giderilmesi,

9. Hizmet içi eğitimlerine önem verilmesi, teknolojik gelişmelerle ilgili kullanıcı personelin mutlaka eğitimden geçirilmesinin sağlanması,

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Yazar: kentvedemiryolu