2008 e doğru
Hükümetin 2008 programından Ulaştırma Sektörüne ait bölüm ve söylemler
· Türkiye’yi Trans-Avrupa ağlarına bağlayacak ana ulaştırma akslarının belirlenmesi için yapılan TINA çalışması tamamlanmıştır.
· Kent içi ulaşımda bütün belediyeler için bağlayıcı olacak ulusal standart ve kriterlerin belirlenememiş olması, yüksek maliyetli raylı sistemlerin yapımı konusunda önceliklendirme yapılamamasına neden olmaktadır
· Demiryolu altyapısının en önemli problemi büyük nüfuslu şehirler arasındaki demiryolu hatlarının yüksek hız ve kaliteli hizmete uygun olmamasıdır.
Uluslararası trenlere hizmet verecek Muratlı-Tekirdağ demiryolu ve önemli bir sanayi merkezi olan Kemalpaşa’nın demiryolu şebekesine bağlantısını sağlayacak Kemalpaşa Demiryolu Bağlantı Hattının yapımları devam etmektedir.
Aşağıdaki ifade TCDD nin yeniden yapılanması ve özelleştirilmesi için yazılmış olan Booz Allen&Hamilton ve Canac raporlarından alınmıştır .
· TCDD’nin piyasa şart ve dengelerini gözeten, etkin hizmeti esas alan ve müşteri odaklı bir işletmecilik anlayışına geçmesi önem taşımaktadır. İçine kapanık, müşteri ihtiyaçlarını ve doğal avantajlarını gözetmeyen, sürekli zarar etmesi nedeniyle ihtiyaç duyduğu operasyonel elemanları alamayan TCDD’nin mevcut yapısı demiryollarındaki taşımacılığı olumsuz yönde etkilemektedir. Bu olumsuzlukların bir kısmının giderilmesine yönelik olarak, TCDD Kanunu ve Demiryolu Kanunu taslakları hazırlanmıştır.
Türkiye’nin dünya gemi inşa sanayiindeki konumunun geliştirilmesi amacıyla oluşturulması planlanan tersanelerin yerlerini belirlemeye yönelik olarak yürütülen Türkiye Tersaneler Master Planı, 2007 yılında tamamlanmıştır.
Danıştay’ın yürütmeyi durdurma kararına rağmen Demiryolu yük taşımacılığını özel sektöre açma girişiminde inat ediliyor.
· Yük taşımalarının demiryolu ağırlıklı yapılması ulaştırma sektöründe stratejik bir amaçtır. Bu doğrultuda demiryolunda özel sektör tren işletmeciliği geliştirilecektir. Yük taşımacılığı özel sektörün işletmecilik avantajlarından yararlanmak üzere serbestleştirilecek ve TCDD yeniden yapılandırılarak kamu üzerindeki mali yükü sürdürülebilir bir seviyeye çekilecektir. Özel sektörle ortaklıklara gidilerek başta sanayi bölgeleri olmak üzere demiryolu bağlantı hattı yatırımları yapılacak ve araç yatırımları özel sektöre bırakılacaktır.
· Artan ticaretin kesintisiz ve etkin bir şekilde akışını sağlayacak ve Türkiye’nin transit ülke konumuna gelmesini kolaylaştırmak amacıyla büyük ölçekli ana limanlar oluşturulacaktır. Özellikle Çandarlı Limanının yapımına geçilmesi için gerekli adımlar atılacaktır. Türk limanlarının AB deniz otoyolları ana aksları üzerinde yer alması yönündeki çalışmalara devam edilecektir. Ayrıca, deniz güvenliği konusundaki projelerin bir an önce tamamlanması sağlanacaktır. Paris Mutabakat Zaptı kapsamında gri listeden beyaz listeye geçmek için çalışmalara devam edilecektir. Devletin liman işletmeciliğindeki azalan rolü, düzenleyici rolünün önemini artırmıştır. Bu rolün yerine getirilebilmesi için liman yönetim modeli oluşturulacaktır.
Kent içi ulaşımda gerek yerel, gerek merkezi idare düzeyinde, proje seçimi ve finansmanı ile yapım ve işletme aşamalarında uygulanacak ulusal standartların oluşturulması için gerekli çalışmalara öncelik verilecektir.
Kentiçi Ulaşımda öncelik otobüslere verilmeye devam edilecek
· Kentlerimizde en yaygın ve temel toplu taşım türü olan otobüs sistemlerinin geliştirilmesine öncelik verilecek, raylı sistem yatırımları zirve saatte kritik kesitte tek yönde 15.000 yolcu/saat üzerinde yolculuk talebine sahip koridorlarda gerçekleştirilecektir. Raylı sistem projelerinin yatırım programına alınması aşamasında projelerin ekonomik ve mali yapılabilirliğinin yanı sıra, teklif veren belediyenin mali yapısı da göz önünde bulundurulacaktır. Projelerin finansmanında özkaynak kullanımı esas olacak, dış finansman kaynakları sadece yüksek teknoloji uygulamalarını içeren işlerin yapımında kullanılacaktır. Kent içi raylı sistem projelerinde yerli sanayiden azami ölçüde faydalanılacaktır. Uluslararası rekabet gücünün artırılabilmesi amacıyla, projelerin planlama sürecinden başlayarak finansmanının sağlanmasına kadar bütün aşamalarda, belediyeler yerel sanayi ile işbirliğine yönlendirilecektir. Hazine garantili dış kredi ile gerçekleştirilecek raylı sistem projelerinde toplam maliyetin asgari yüzde 25’i belediye özkaynaklarından karşılanacaktır.
|
Öncelik/Tedbir |
Sorumlu Kuruluş |
İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar |
Süre |
Yapılacak İşlem ve Açıklama |
||||
|
Öncelik 1. AB kaynaklarından üst düzeyde yararlanılarak, AB ülkelerinin, Kafkas ülkeleri, Orta Asya, Güney Asya ve Ortadoğu ülkeleriyle ulaşımını sağlayan ulusal ulaşım ağlarımızın Trans-Avrupa ulaştırma ağları ile bütünleşmesi yönünde çalışmalar hızlandırılacaktır. |
||||||||
|
Tedbir 1.1. TINA Çalışması tamamlanacaktır. |
Ulaştırma Bakanlığı |
DPT |
Mart Sonu |
Trans-Avrupa Ağları faslı müzakerelerine temel oluşturacak TINA (Ulaştırma Altyapı İhtiyaç Değerlendirmesi) çalışması için YPK onayı alınacaktır. |
||||
|
Tedbir 1.2. Ulaştırma Operasyonel Programında yer alan projelere başlanacaktır. |
Ulaştırma Bakanlığı |
DPT |
Haziran Sonu |
Ulaştırma Operasyonel Programında yer alan Çandarlı Limanı ile Halkalı-Kapıkule Demiryolu Projelerinin AB fonlarıyla hayata geçirilmesine yönelik süreç tamamlanacaktır. |
||||
|
Öncelik 4. Yük Taşımacılığında demiryoluna ve denizyoluna ağırlık verilecektir. |
||||||||
|
Tedbir 4.1. Özel sektör katkısı ile organize sanayi bölgelerine, büyük fabrikalara ve limanlara bağlantı hatları yapılacaktır. |
Ulaştırma Bakanlığı |
DPT |
Aralık Sonu |
İzmir Kemalpaşa Organize Sanayi Bölgesi (KOSBİ) demiryolu bağlantı hattı inşaatı tamamlanacaktır. Tekirdağ-Muratlı Demiryolu tamamlanacaktır. |
||||
|
Tedbir 4.2. Yük taşımalarını artırmak amacıyla TCDD’nin çeken-çekilen araç filosu geliştirilecektir. |
TCDD |
Ulaştırma Bakanlığı, DPT |
Aralık Sonu |
80 adet elektrikli anahat lokomotifinin dış kredili olarak ihalesi tamamlanacaktır. Üretimi TÜLOMSAŞ’ta devam eden Dizel Elektrikli Anahat Lokomotiflerinden kalan 23 adedi imal edilecektir. Özkaynak durumuna bağlı olmak üzere değişik tipte yaklaşık 600 yük vagonu imal edilecektir. |
||||
|
Tedbir 4.3. Limanların geri sahasında demiryolu aktarım terminalleri veya karada konteyner terminalleri kurularak, demiryolu taşımacılık anlayışından lojistik taşımacılık anlayışına geçilecektir. |
TCDD |
Ulaştırma Bakanlığı, DPT |
Aralık Sonu |
İstanbul-Halkalı, Kocaeli-Köseköy, Eskişehir-Hasanbey, Balıkesir-Gökköy, Kayseri-Boğazköprü ve Samsun-Gelemen lojistik merkezlerinin kurulması için çalışmalar başlatılmıştır. Samsun-Gelemen’de lojistik merkez işler hale getirilmiş olup, tamamlama yatırımları yapılmaktadır. Eskişehir-Hasanbey’de inşaat çalışmaları başlayacaktır. Diğer lojistik merkezlerde proje ve kamulaştırma çalışmaları devam etmektedir. Yukarıdaki lojistik merkezlerin haricinde Mersin-Yenice lojistik merkezin projeleri çizilmiştir. Ayrıca Erzurum, Uşak ve Konya için de çalışmalar devam etmektedir. |
||||
|
Öncelik 5. Hizmet kalitesini ve sektör içindeki payını artırmak ve kamu üzerindeki mali yükünü azaltmak amacıyla TCDD yeniden yapılandırılacaktır. |
||||||||
|
Tedbir 5.1. Demiryolu sektörüne ve TCDD’ye ilişkin yeni yasal düzenlemeler yapılacaktır. |
Ulaştırma Bakanlığı |
TCDD |
Aralık Sonu |
Demiryolu Kanunu ve TCDD Kanunu taslakları TBMM’ne gönderilecektir. |
||||
|
Bedbir 5.2. TCDD’nin bağlı ortaklıkları ve fabrikaları özel sektöre açılacaktır. |
TCDD |
Ulaştırma Bakanlığı, DPT |
Aralık Sonu |
Yüksek Planlama Kurulu Kararları ile özel sektöre iştirak kurulması yöntemiyle açılma kararı alınan Çankırı Makas Fabrikası, Afyon ve Sivas Beton Travers Fabrikalarının ihale işlemleri tamamlanacaktır. |
||||
|
Öncelik 6. Ankara merkez olmak üzere İstanbul-Ankara-Sivas, Ankara-Afyonkarahisar-İzmir, Ankara-Konya ve Bursa Bağlantısından oluşan çekirdek ağ üzerinde hızlı tren ile yolcu taşımacılığına başlanacaktır. |
||||||||
|
Tedbir 6.1. Ankara merkez olmak üzere İstanbul-Ankara-Sivas, Ankara-Afyonkarahisar-İzmir, Ankara-Konya ve Bursa Bağlantısından oluşan çekirdek ağ üzerinde hızlı tren ile yolcu taşımacılığına başlanacaktır. |
TCDD |
Ulaştırma Bakanlığı, DPT |
Aralık Sonu |
Ankara-İstanbul Hızlı Tren projesinin Sincan-Esenkent, Esenkent-Eskişehir, Eskişehir-İnönü hat kesimlerinin eksik işleri tamamlanarak işletmeye açılacak ve Eskişehir Gar Geçişi’nin ihalesi tamamlanacaktır. İnönü-Vezirhan ve Vezirhan-Köseköy hat kesimlerinde inşaat çalışmalarına başlanacaktır. Ankara-Konya Hızlı Tren projesinin altyapısı (Toprak İşleri ve Sanat Yapıları) tamamlanacaktır. Ankara-Sivas ve Bandırma-Bursa-Osmaneli, Ayazma-İnönü demiryolu yapım projeleri TCDD limanlarının özelleştirilmesinden sağlanan kaynaklarla finanse edilmek üzere ihale edilecektir. |
||||
|
Öncelik 7: Liman kapasiteleri artırılacak, limanlar kombine taşımacılık yapılan lojistik merkezler haline getirilecek ve limanların etkin yönetimi sağlanacaktır. |
||||||||
|
Tedbir 7.1. Türk Limanları için Liman Yönetim Modeli oluşturulacaktır. |
Denizcilik Müsteşarlığı |
Ulaştırma Bakanlığı, DPT Özelleştirme İdaresi Bşk. TCDD İlgili Belediyeler Deniz Tic. Odası TÜRKLİM |
Aralık Sonu |
Liman yönetiminde dağınıklığın giderilmesi ve devlet tarafından belirlenecek politikanın, liman ihtiyaçlarını da gözönüne alacak şekilde uygulanmasını teminen bir liman otoritesi kurulacaktır. Bu çerçevede: Türkiye için liman otoritesi modelini belirlemeye yönelik çalışmalar tamamlanacaktır. Model sonucunda ortaya çıkan hukuki ve kurumsal düzenlemeleri hayata geçirmeye yönelik çalışmalar başlatılacaktır. |
||||
|
Tedbir 7.2. Dağınık yapıda düşük kapasitedeki iskele/limanlar yerine bir plan dahilinde büyük ölçekli limanların oluşumu için Kıyı Yapıları Master Planı hazırlanacaktır. |
Ulaştırma Bakanlığı |
Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Denizcilik Müst. Özelleştirme İdaresi Bşk. TCDD İlgili Belediyeler Deniz Tic. Odası |
Mart Sonu |
Artan ticaretin kesintisiz ve etkin bir şekilde akışını sağlayacak ve Türkiye’nin transit ülke konumuna gelmesini kolaylaştıracak olan büyük ölçekli ana limanlar oluşturulabilmesi amacıyla, uygun liman sahalarını belirleyecek ve girişimcilerin bu sahalara yönlendirilmesini sağlayacak Kıyı Yapıları Master Planı çalışması başlatılacaktır. |
||||
|
Öncelik 11: Ulaştırma altyapısı ihtiyaçlarının karşılanmasında özel sektör katılımını artıracak modeller gerçekleştirilecektir. |
||||||||
|
Tedbir 11.1. Kamu-özel işbirliği kanunu çıkarılacaktır. |
DPT |
Ulaştırma Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı |
Haziran Sonu |
Yeni kamu-özel işbirliği modellerinin hayata geçirilmesine ve kamu-özel işbirliği modellerinin daha çok sayıda sektöre uygulanabilmesinin önünü açmaya yönelik yürütülen mevzuat çalışmaları tamamlanacaktır. |
||||
|
Öncelik 12: Kentiçi ulaşımda yerel ve merkezi idare düzeyinde proje önceliklendirmesi ve finansmanı ile yapım ve işletme aşamalarında uygulanacak ulusal standartlar geliştirilecektir. |
||||||||
|
Tedbir 12.1. Kentiçi raylı sistem projelerinin DLHİ Genel Müdürlüğü tarafından incelenmesi ve onaylanmasına ilişkin esasları düzenlemeye yönelik yönetmelik hazırlanacaktır. |
Ulaştırma Bakanlığı |
DPT |
Aralık Sonu |
3348 sayılı Ulaştırma Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun gereği kentiçi raylı sistem proje ve şartnamelerinin DLHİ Genel Müdürlüğü tarafından onayı gerekmektedir. Söz konusu Kanunun ilgili maddesi gereğince bir yönetmelik hazırlanacak ve raylı sistem projelerinin DLHİ Genel Müdürlüğü tarafından onayı sürecinde yapılacak işlemler belirlenecektir. |
||||
Göztepe Feneryolu arası demiryolu…
Fotoğraf : İstanbul Demiryol Müze
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Yazar: www.kentvedemiryolu.com